Jaarverslag

Omschrijving (toelichting)

Hierbij biedt het college van burgemeester en wethouders de Jaarstukken 2024 aan.  Met de jaarstukken legt het college verantwoording af aan de gemeenteraad over het afgelopen jaar. 

2024 was wereldwijd een onrustig jaar, met nieuws dat voor een belangrijk deel werd bepaald door oorlogen, dreiging en toenemende polarisatie. Onrust die zich ook liet voelen in onze stad. En het was landelijk een jaar van verandering, als gevolg van het aantreden van een nieuw kabinet.

Samen maken we de stad
In Delft kunnen we terugkijken op een jaar waarin we met partners opnieuw goede resultaten hebben bereikt voor Delftenaren en voor de stad. We hebben belangrijke mijlpalen bereikt in lijn met de koers die wij - college en raad samen - eerder hebben vastgelegd en uitgewerkt in drie langjarige opgaven en vijf bestuurlijke accenten. Rondom deze opgaven hebben we de samenwerking met de stad, partners en medeoverheden geïntensiveerd. 

De gezamenlijke inzet werkt en werpt vruchten af, ook in 2024. Bijvoorbeeld in Delft-West. Hier hebben partijen samen vijf waardevolle projecten voorgedragen, die het Rijk heeft gehonoreerd in een Regiodeal. Ook de samenwerking aan de ontwikkeling van het Innovatiedistrict levert resultaat op. Zo heeft het Nationaal Groeifonds eind 2024 middelen toegekend voor de gezamenlijke ontwikkeling van een gezond, toekomstbestendig en klimaatbesteding innovatiedistrict. En de energietransitie krijgt vorm, met de inzet van veel bewoners en betrokken partijen. Daarbij krijgen Delftenaren praktische ondersteuning voor het isoleren van woningen en het aanpakken van energiearmoede.

In de tweede helft van onze collegeperiode pakken we door op het uitvoeren van deze projecten. Met de stad en met onze partners. Want samen maken we de stad.

Delft-West
In Delft-West werkt de gemeente nauw samen met de politie, woningcorporaties, scholen, zorginstellingen, het bedrijfsleven én met buurtbewoners aan het programma Wij West. Samen zetten we in op een veiliger en leefbaarder Delft-West. Omdat alle Delftse inwoners dezelfde kansen verdienen.

Een prachtig resultaat van samenwerking tussen veel partners was in 2024 de opening van WijWest Dichtbij: een ontmoetingsplek in winkelcentrum De Hoven. Hier zijn alle bewoners welkom voor hulp, advies en ontmoeting.  Verder is aan de Papsouwselaan het WIJcafé geopend: een laagdrempelige plek voor ontmoeting. En waar bewoners terecht kunnen om hun weg te vinden in de digitale samenleving of voor advies bij verduurzaming.

Innovatiedistrict Delft
Met onze partners ontwikkelen we de TU Delft Campus samen met Schieoevers tot het Innovatiedistrict Delft: een aantrekkelijke plek voor werken, wonen, leren én ondernemen tegelijk. Een plek met mogelijkheden, ook voor de Delftenaren uit Delft-West en alle andere wijken.

De gemeente werkt samen met de provincie Zuid-Holland, de Technische Universiteit Delft, Bedrijvenkring Schieoevers en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag aan de verdere ontwikkeling van deze Delftse 'kraamkamer van innovaties'. In 2024 hebben alle partners de samenwerking opnieuw bevestigd en samen de opdracht verstrekt om te komen tot een integrale gebiedsvisie.

Energietransitie
Vanuit de opgave Energietransitie is Delft op weg om in 2050 een klimaatneutrale stad te zijn. We zetten ons ervoor in dat iedereen mee kan doen aan de overstap naar duurzame energie. In Delft hebben we de kennis in huis en de juiste mentaliteit om dat op vernieuwende wijze te bereiken.

De geothermiebron op het terrein van de TU Delft krijgt verder vorm. Hier is de warmtepompcentrale in aanbouw. Deze pomp is een belangrijke schakel voor Geothermie Delft om warmte via het Open Warmtenet Delft bij ruim 5000 huishoudens te krijgen. Eind 2024 heeft netbeheerder TenneT netcongestie aangekondigd voor vrijwel geheel Zuid-Holland. Met Bedrijvenkring Schieoevers werken we aan het delen van energie wat de impact van de netcongestie beperkt voor deelnemende bedrijven.

Delft kansrijk voor iedereen
We werken aan een sterke stad met sterke wijken en goede voorzieningen, waar mensen prettig en veilig kunnen wonen en mogelijkheden hebben om zich te ontwikkelen. We blijven inzetten op het bestrijden van armoede en het geven van hulp bij schulden. In samenwerking met Werkse! en Delft Support hebben we de pilot 'zonder geldzorgen naar werk' gestart. En we blijven werken aan kansengelijkheid in Delft, samen met scholen (Rijke Leerdag) en andere partners. Mooie voorbeelden hiervan zijn de afronding van de pilot Rijke Schooldag en de start van de extra activiteiten voor de jonge kinderen in Delft-West, via de subsidieregeling SPUK Kansrijke Wijk. 

Aan de Spoorsingel hebben we een noodopvang geopend voor jongeren. Deze voorziening biedt twintig plekken voor dakloze jongeren van 18-23 jaar.
Het onderzoek dat Erfgoed Delft heeft uitgevoerd naar het Delftse slavernijverleden is in 2024 breed verspreid, met de uitgave van een publieksversie.
Om te kunnen voldoen aan de behoefte aan meer persoonlijk contact in de gemeentelijke dienstverlening, hebben we een balie geopend in het stadskantoor waar iedere Delftenaar terecht kan zonder afspraak. 

Ruimte voor wonen
We zetten in op gemengde wijken, betaalbare en gezonde woningen. De druk op de woningmarkt blijft echter groot. We zien dat de bouwproductie landelijk, en ook in Delft, achterblijft.

Met regionale en landelijke partijen zetten we ons hard in om de bouw van nieuwe woningen te versnellen. In dat kader heeft Delft samen met partners een aanvraag ingediend om versneld tot realisatie van twee projecten te komen. De vaststelling van de gebiedsvisie Kop van de Buitenhof brengt ook de realisatie van de woningen in dat gebied een stap dichterbij.

Een gezonde en veilige stad
We werken aan een gezonde, veilige en inclusieve stad, met inzet op ontmoeting en preventie. We willen dat inwoners van Delft veilig en goed kunnen wonen en leven.  Ontmoetingsplekken in de wijken dragen hieraan bij, zoals het seniorenhonk en café positief gezond.  In 2024 is een speeltuinenkaart ontwikkeld die kinderen en ouders stimuleert om naar buiten te gaan en te bewegen. Met de Delftse Inclusie Agenda werken we aan een betere toegankelijkheid voor iedereen.

De onrust in de wereld zien we ook terug in Delft, onder meer in een toename van het aantal betogingen. Verder zien we dat het aantal incidenten in de stad gelukkig afneemt, al is de impact ervan wel toegenomen. Met de nieuwe gemeentelijke crisisorganisatie is Delft beter voorbereid op crisissituaties. Tijdens een ‘COKE Show’ voor studenten uit het hoger onderwijs stond het middelengebruik centraal, maar ook de bijdrage die gebruikers daarmee onbedoeld leveren aan de georganiseerde criminaliteit. 

Een duurzame stad
Samen met inwoners, bedrijven en organisaties werken we aan een schone toekomst. Voor onszelf én voor volgende generaties. In 2050 willen we als stad energieneutraal zijn.  De raad heeft hiervoor de strategie en de routekaart  vastgesteld om te komen tot een klimaatneutrale stad. Het Circle Lab ondersteunt bij het waarmaken van duurzame initiatieven in de stad, op weg naar een circulaire economie. Ontspuldagen moedigen bewoners aan om niet gebruikte spullen een goede bestemming te geven.

Het autoluwplus-gebied breiden we uit in het zuidwestelijk deel van de binnenstad, met maximale ruimte voor de voetganger. Om de groei van het aantal gestalde fietsen in goede banen te leiden, hebben we een nieuwe fietsenstalling geopend aan de Oude Langendijk. De bereikbaarheid van Delft per spoor is verbeterd, met de ingebruikname van twee nieuwe sporen en nieuwe perrons op stations Delft en Delft Campus. Om de verkeersveiligheid te verbeteren, hebben we bij zeven basisscholen de pilot 'Veilig op de fiets' uitgevoerd, in samenwerking met scholen, leerlingen, ouders en omwonenden.

We zijn gestart met het inlopen van de achterstand bij de vervanging van bomen, met de aanplant van circa 600 nieuwe bomen. In Tanthof is het gevel-tot-gevelproject Fuutlaan en omgeving uitgevoerd. 

Economische kracht en bruisende stad
De werkgelegenheid in Delft groeit. In 2024 zijn er zelfs meer banen bijgekomen dan we als doelstelling hadden gesteld. De groei van het aantal vierkante meters bedrijfsruimte blijft echter achter bij de ambitie. Bij nieuwe ontwikkelingen sturen we er daarom op om ten minste 10% van de ruimte toe te kennen aan niet-wonen, in lijn met het Actieprogramma Ruimtelijk-economische Visie. Bovendien zijn we terughoudender met de transformatie van bestaande bedrijfsruimten.

In 2024 hebben we de verbouwing voorbereid van Museum Prinsenhof Delft, die in 2025 van start gaat. In Delft-West hebben we met cultuur in de wijken een impuls gegeven aan laagdrempelige cultuuractiviteiten die bijdragen aan verbinding, inclusie en talentontwikkeling. Voor Theater de Veste zijn scenario’s voor de toekomst verkend en ontwikkelen we een financiële strategie. Ook hebben we in 2024 verder gewerkt aan de afweging van scenario’s voor het Rietveld Theater. 

Het financiële resultaat
Het jaar 2024 sluiten we af met een positief rekeningresultaat. Het verschil tussen de begroting (planning) en de jaarrekening (realisatie) wordt in hoofdzaak verklaard door incidentele voordelen in 2024.

Het rekeningresultaat is € 9,5 miljoen positief. Het omvat het saldo van baten en lasten (€ 27,0 miljoen voordelig) en het saldo van de reservemutaties (€ 17,5 miljoen nadelig). Dit positieve resultaat wordt op hoofdlijnen veroorzaakt door extra baten en/of lagere lasten in  de programma's Bereikbare stad (parkeren), Goed wonen (grondexploitaties, omgevingsvergunningen), Gezonde en sociale stad (WMO), Werk en inkomen (opvang Oekraïners, Inkomensverstrekkingen, Werkse!) en Economie en vastgoed (beheer vastgoed).    

Na het voorstel tot bestemming van het resultaat van € 3,0 miljoen blijft een voordelig saldo over van € 6,5 miljoen. Enkele bedragen die in 2024 niet zijn uitgegeven, worden doorgeschoven naar 2025. Het saldo wordt toegevoegd aan de Algemene reserve en kan als incidentele dekking worden betrokken bij de Kadernota 2026.

Voor de komende jaren is het een opgave om Delft financieel gezond te houden vanwege het ravijnjaar. 

Omschrijving (toelichting)

Het Nationaal Programma Delft-West staat. De planvorming is afgerond. Met de aanpak ‘Wij West, gelijke kansen in Delft’ willen we zorgen voor een toekomst waarin alle bewoners mee kunnen doen, waarin alle jongeren een goede start in het leven kunnen hebben en hun talenten kunnen ontwikkelen, nu en onze volgende generaties. En dat het fijn en veilig wonen is in Voorhof, Buitenhof en Tanthof-West
In maart 2023 hebben we met bewoners, ondernemers en maatschappelijke partijen vastgesteld aan welke doelen we in Delft-West gezamenlijk gaan werken. Dit is vastgelegd in het startdocument Delft-West. Het startdocument is de basis geweest voor het gebiedsplan Wij West, dat na de zomer 2023 is opgeleverd. Met het gebiedsplan wordt duidelijk waar geïnvesteerd moet worden in Delft-West en welke problemen de alliantie Wij West moet aanpakken. Daarnaast is het een koersdocument waaraan de komende twintig jaar getoetst wordt of we op de goede weg zitten. Het geeft inzicht in de problematiek in Delft-West en maakt duidelijk welke focusbuurten extra aandacht verdienen en op welke manier de partners in Delft-West met elkaar gaan samenwerken. 
In 2024 is de uitvoeringsagenda opgeleverd waarin staat wat we de komende vier jaar gaan doen. We voeren de aanpak Wij West uit met plusopgaven en opgaven in de wijk. Op wijkniveau zijn er uitvoeringsplannen. Hierin staan de acties waar we samen aan werken in de wijken en focusbuurten. Dit zijn acties waarvan bewoners aangeven dat deze belangrijk zijn. Zoals minder afval op straat, meer veiligheid in de buurt, hulp en ondersteuning dichtbij, meer ontmoetingsplekken in de wijk en nog veel meer. Met de plusopgaven zetten we nieuwe opgaven in of breiden we bestaande opgaven uit. Deze opgaven zijn domein-overstijgend en betreffen vaak meerdere wijken. 

We zijn al volop aan de slag
De rijksoverheid is partner in het programma en biedt de mogelijkheid om via aanvragen gelden te verkrijgen voor het programma. Ook in 2024 hebben we namens de alliantie Wij West gelden verkregen om de doelen van de Alliantie Wij West te behalen. Zo is er opnieuw een aanvraag voor het Volkshuisvestingsfonds gedaan en gehonoreerd, is de regiodeal aangevraagd en is de aanvraag voor de woontop voor het toevoegen van ruimtelijke kwaliteit in de Gillis-Delfia-buurt en bij de Reiger, positief ontvangen.
De gemeente heeft vooruitlopend op de uitvoeringsagenda al geïnvesteerd in Delft-West. De maatregelen uit het programma Preventie met Gezag zijn al gestart, de SPUK Kansrijke Wijk is in gang gezet en met partners uit Wij West zijn de beschikkingen voor de regiodeal de deur uit.
In de praktijk betekent dit bijvoorbeeld dat er meer onderwijsassistenten en brugfunctionarissen werken op enkele scholen,  dat er meer jongerenwerkers rondlopen in de wijk, dat bewoners ondersteunen bij het veiligheidsgevoel (Onwijze moeders in Tanthof-West en Straatmaatjes in Buitenhof en Voorhof) en dat er in de zomer een activiteitenprogramma is voor kinderen. Ook is de Buurtfabriek een stap verder in ontwikkeling en is een loket geopend in de wijk waar meerdere organisaties bij betrokken zijn in Wij West Dichtbij. Een totaal overzicht van maatregelen in uitvoering is opgenomen in de uitvoeringsagenda.

Samen werken blijft hard werken
De afgelopen periode hebben de Alliantieraad en het programmabureau geïnvesteerd in samenwerking en participatie van bewoners. Ook is het gesprek met partners gestart hoe we de doelen uit het gebiedsplan over de lange termijn kunnen behalen en op welke manier maatregelen daaraan kunnen bijdragen. Samen werken is hard werken en vraagt om een duidelijk standpunt van partners en om het erkennen en herkennen van belangen om ervoor te zorgen dat we de juiste dingen doen in de Alliantie Wij West. Dat hebben we in 2024 gedaan en blijven we in 2025 doen.

Omschrijving (toelichting)

Voor het Innovatiedistrict Delft wordt gestaag verder gebouwd aan de samenwerking en versterking met partners. TU Delft, bedrijvenkring Schieoevers, Metropoolregio Rotterdam Den Haag, provincie Zuid-Holland en de gemeente Delft hebben hun samenwerking verlengd met vier jaar.  Dit heeft geleid tot een jaarplan 2024-2025 en meerjarig perspectief 2028. In dit jaarplan staan de activiteiten waar het programma zich de komende tijd voor inzet.

De eerste resultaten hiervan zijn het Economisch Profiel Innovatiedistrict Delft en de Brand Strategy. Ook is het project Wayfinding gestart. Dit heeft als doel de route station Delft Campus – TU Delft Campus op een informele en innovatieve manier te verbeteren. Ook het onderhoud wordt hierbij meegenomen. Vanuit Werklandschappen van de Toekomst is een driejarige subsidie binnengehaald om innovatief te vergroenen en klimaatadaptief te maken voor Campus Zuid en Schieoevers Zuid.

Het afgelopen jaar heeft het programma gewerkt aan het versterken van de samenwerking en de zichtbaarheid. Zo is er deelgenomen aan het vastgoeddebat tijdens de Provada en toelichting gegeven bij de Verstedelijkingsalliantie over de kracht en breedte van het IDD. Ook zijn we partner geworden van het netwerk directeuren Innovatiedistricten, zijn gesprekken gevoerd met Invest NL en Innovation Quarter en is deelgenomen aan de Schieoevers Safari. Het resultaat is dat het IDD nu op drie niveaus zichtbaar is: het programma, het gebied en het ecosysteem.

We hebben in 2024 de opdracht verstrekt om een overkoepelende ruimtelijke visie op te stellen. Om het gebied goed te kunnen ontwikkelen, is een gezamenlijke ruimtelijke visie belangrijk. De opdracht voor het ophalen en in kaart brengen van de gezamenlijke ambities van de vijf partijen is verstrekt en het resultaat wordt in het voorjaar van 2025 verwacht. Belangrijke onderdelen voor de visie zijn de verbinding met het programma Schieoevers en Delft Campus.

Actief werken aan de stad  
In 2024 is gewerkt aan een afwegingskader aankoop grond en vastgoed. Dit kader wordt begin 2025 afgerond en ter kennisname met de raad gedeeld. Dit afwegingskader is een eerste stap in het invullen van de motie ”Ruimte voor Delft” / motie “Actief grondbeleid". Het budget wordt hiervoor ingezet. 

Visietrajecten
In de begroting zijn middelen gereserveerd voor visietrajecten. Het betreft: Visie en strategie Schieoevers Zuid, Verkenning Vulcanusweg en Vervolgonderzoek visie op en rond Rotterdamseweg. Deze visies moeten zich verhouden tot de overkoepelende ruimtelijke visie die op dit moment wordt uitgewerkt. De visies voor de drie gebieden starten daarom in 2025, zodat ze in samenhang met de ambities voor de overkoepelende ruimtelijke visie kunnen worden opgesteld. Zie hiervoor ook Programma Schieoevers. In 2024 zijn de voorbereidingen getroffen voor het uitwerken van de visies in 2025.

SMD
Verder werken we aan een goede aansluiting met de technologieketen – van vmbo tot wetenschappelijk onderwijs – door middel van het initiatief Smart Makers Delft (SMD).

Omschrijving (toelichting)

Delft is op weg om een klimaatneutrale stad te worden en beperkt de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) zo snel mogelijk. Dat is de kern van de energietransitie. Daarin volgt Delft de volgende visie:
•    Energie besparen
•    Overgaan op hernieuwbare warmte en elektriciteit
•    Reststromen gebruiken

Het doel van deze transitie is om in 2050 klimaatneutraal te zijn. De termijn tot 2050 is erg lang, vandaar dat Delft als tussendoel geformuleerd heeft dat in 2030 60% reductie van de uitstoot van CO2 ten opzichte van 1990 moet zijn bereikt.

In 2024 heeft de gemeenteraad de 'Routekaart Delft Klimaatneutraal 2050' vastgesteld. Deze geeft goed aan welke tussenresultaten op welk moment bereikt moeten worden. De routekaart biedt daarmee houvast in de plannen van de gemeente en de bewoners en bedrijven in de stad.

Delft pakt een actieve voortrekkersrol in de energietransitie. De strategische richting is vastgesteld in de Regionale Energie Strategie 1.0 en het Warmteplan Delft 2021. In 2024 is dit verder uitgewerkt in de 'Energiestrategie Delft' met daarin modules voor warmte, elektriciteit, nieuwbouw en bodemenergie. Ook is in 2024 gestart met de opvolger en update van het Warmteplan Delft 2021: het Warmteprogramma Delft 2026-2035.

De Routekaart Delft Klimaatneutraal 2050 bevat vijf transitiepaden waarlangs dit moet gaan plaatsvinden.  Hieronder worden de vijf transitiepaden toegelicht en enkele hoofdresultaten uit 2024 genoemd. Meer gedetailleerde resultaten uit 2024 van de opgave energietransitie worden genoemd in de teksten over energietransitie onder het programma Duurzame stad en het programma Bereikbare stad. 

Heel impactvol en urgent feit voor de voortgang van de energietransitie is de afkondiging van netcongestie in Zuid-Holland op 5 december 2024. Hierdoor komen bedrijven die een grootverbruikaansluiting nodig hebben, of die willen uitbreiden, op een wachtlijst terecht. Dit heeft grote impact voor Delft waardoor er de komende jaren inspanningen verricht moeten worden om anders met elektriciteit om te gaan. Ook zullen TenneT en Stedin diverse infrastructuurprojecten gaan uitvoeren om deze congestie te verhelpen. De uitvoering van deze projecten zal goed merkbaar zijn, omdat veel straten in Delft open zullen moeten voor de uitvoering van deze projecten.

Routekaart Delft Klimaatneutraal 2050
In de routekaart zijn de onderstaande vijf transitiepaden genoemd.

1. Wonen
Het transitiepad Wonen heeft de focus op drie pijlers:
1) energiebewust maken van iedere bewoner,
2) woningen energiezuinig maken en
3) opschalen warmtetransitie.

Enkele resultaten in 2024 op dit transitiepad zijn de communicatiecampagne 'Delft doet duurzaam' en de organisatie van de klimaatweek met vele partners. Verder is er stevig ingezet op isolatie met energiehulpen en energiecoaches. Het eerste warmte-uitvoeringsplan (WUP) is voor de Multatulibuurt opgesteld en voor deze buurt is er vanuit het Volkshuisvestingsfonds subsidie verkregen. De strategie om verenigingen van eigenaars te helpen met de energietransitie is opgesteld en de eerste informatiebijeenkomst voor VvE’s is gehouden.

2. Industrie en commerciële dienstverlening
Ondernemers zullen stappen moeten gaan zetten naar een duurzame economie. Dit start met hun kantoorgebouwen naar energielabel C brengen, maar uiteindelijk zullen ook hun processen duurzaam moeten worden. 
Een van de actieve partners is Bedrijvenkring Schieoevers. Deze heeft een strategie voor de laadinfrastructuur van logistieke bedrijven opgesteld die nog in uitvoering moet worden gebracht. Ook wordt er gewerkt aan een energiehub voor delen van elektriciteit in het kader van de netcongestie.

3. Publieke dienstverlening
Onder publieke dienstverlening vallen alle organisaties met een maatschappelijke functie. Ook het eigen gemeentelijke vastgoed hoort daarbij. Daarnaast onderwijs, gezondheids- en welzijnszorg, cultuur, sport en recreatie.
In 2024 is het plan voor de verduurzaming van de gemeentelijke portefeuille geactualiseerd. Hierbij wordt rekening gehouden met de label-eis uit de routekaart voor het gemeentelijk vastgoed. Overige sectoren zullen in 2025 in kaart gebracht worden, zodat de rol van de gemeente bij de transitie in die sectoren duidelijk wordt.

4. Mobiliteit
Mobiliteit kan een bijdrage leveren aan de energietransitie door schonere vervoersmiddelen waarvoor een mobiliteitstransitie nodig is. Schone, slimme en veilige mobiliteit staan centraal in deze transitie.
In 2024 zijn de voorbereidingen getroffen voor de nul-emissiezone in de binnenstad voor logistiek verkeer en voor een eerste fase autoluw binnenstad. Hiermee zal de CO2-uitstoot in de binnenstad in de toekomst verminderen.

5. Energie-infrastructuur
Om de energietransitie mogelijk te maken, zal er veel in de energie-infrastructuur van Delft geïnvesteerd moeten worden. Het gaat om de warmte-infrastructuur (open warmtenet), de elektriciteitsinfrastructuur (Stedin) en het opwekken van zonnestroom.
In 2024 hebben de samenwerkingspartners van het Open Warmtenet Delft definitief besloten door te gaan met het aanleggen van fase 1 van het warmtenet met als bron de geothermiebron op het TU-terrein. Ook is een start gemaakt met het onderzoeken hoe de publieke belangen in de toekomst (fase 2) van dit warmtenet het beste door de gemeente behartigd kunnen worden. Verder is er actief gelobbyd bij het Rijk voor de noodzakelijke wetgeving, voor betrouwbaarheid en betaalbaarheid van warmtenetten en voor meer geld voor de benodigde investeringen.

Omschrijving (toelichting)

Het college bestaat uit de burgemeester en vijf wethouders. Het college is er voor het dagelijks bestuur van de gemeente Delft. Marja van Bijsterveldt is burgemeester van Delft. De burgemeester is de voorzitter van het college van burgemeester en wethouders (B&W) en wordt elke zes jaar (her)benoemd. De gemeentesecretaris van Delft is Martien van der Kraan. Hij is de eerste beleidsadviseur van het college van burgemeester en wethouders en algemeen directeur van de organisatie.

De nevenfuncties van de collegeleden zijn opgenomen op de website: www.delft.nl/college 

De gemeenteraad van Delft bestaat uit 39 raadsleden en kent de onderstaande zetelverdeling.

De raad wordt bijgestaan door de raadsgriffier, Jeroen Mimpen.
 

Omschrijving (toelichting)

Omschrijving (toelichting)

Het rekeningresultaat bestaat uit het saldo van baten en lasten (resultaat vóór bestemming) en het saldo van de reservemutaties. Het totaal vormt het resultaat ná bestemming. Deze opbouw is verplicht en volgt uit het Besluit Begroting en Verantwoording voor gemeenten (BBV).

Het verschil tussen het resultaat voor en na bestemming betreft de reservemutaties. Reservemutaties gaan over dekking van gerealiseerde uitgaven (onttrekkingen aan reserves) en over reserveringen voor toekomstige uitgaven (toevoegingen aan reserves).

Over 2024 is het gerealiseerde saldo van baten en lasten bijna € 27 miljoen voordelig (resultaat voor bestemming). Het gerealiseerde saldo van de reservemutaties is € 17,5 miljoen nadelig. Het totale resultaat komt uit op € 9,5 miljoen positief (resultaat na bestemming). Dit positieve resultaat wordt op hoofdlijnen veroorzaakt door extra baten en/of lagere lasten in  de programma's Bereikbare stad (parkeren), Goed wonen (grondexploitaties, omgevingsvergunningen), Gezonde en sociale stad (WMO), Werk en inkomen (opvang Oekraïners, Inkomensverstrekkingen, Werkse!) en Economie en vastgoed (beheer vastgoed).  

In onderstaande tabel is de realisatie voor het jaar 2023, de primaire begroting 2024 (Begroot vóór wijziging), de actuele begroting 2024 (Begroot na wijziging) en de realisatie 2024 opgenomen. De laatste kolom laat het verschil zien tussen de actuele begroting en de realisatie.

In het jaarverslag vergelijken we de actuele begroting (zie kolom Begroot na wijziging) met het werkelijke resultaat (zie kolom Realisatie 2024). De actuele begroting heeft de primaire begroting als vertrekpunt, aanvullend is rekening gehouden met de wijzigingen in de Kadernota 2024, de Najaarsrapportage 2024 en circulaires over het gemeentefonds. 

De actuele begroting 2024 heeft een positief saldo van € 1,7 miljoen. Het gerealiseerde resultaat is € 9,5 miljoen. Het te verklaren verschil (afwijking) is € 7,8 miljoen.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Voor het positieve resultaat is een voorstel tot besteding opgenomen. Dit zijn voorstellen voor afrekening met bestemmingsreserves (stortingen en onttrekkingen) en een reservering voor de Delftse Rekenkamer. Na het bestedingsvoorstel blijft een saldo over van € 6,5 miljoen dat vrij besteedbaar is; voorgesteld  wordt dit toe te voegen  aan de Algemene reserve. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Opbouw resultaat 2024
Het voordelige resultaat is in vijf stappen bereikt. Na vaststelling van de primaire begroting en de Najaarsrapportage 2023 heeft de gemeenteraad separate begrotingswijzigingen vastgesteld voor de circulaires over het gemeentefonds) (stap 1).  Daarna zijn wijzigingen vastgesteld bij de Kadernota 2024 (stap 2), de Najaarsrapportage 2024 (stap 3) en overige wijzigingen (Septembercirculaire 2024, Nieuwe Haven) (stap 4). Dit resulteert in het saldo van de begroting na wijziging. Ten slotte zijn in de Jaarstukken 2024 (stap 5) de mutaties verwerkt die het verschil bepalen tussen deze begroting na wijziging en de uiteindelijke realisatie 2024 (rekeningresultaat). Op dit resultaat is het voorstel tot bestemming van het resultaat van toepassing.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Stap 3. Najaarsrapportage 2024
In de najaarsrapportage is de meicirculaire 2024 (gemeentefonds) verwerkt, de actualisering van de grondexploitaties (MPG) en de prognoses van voordelen (afboeken stelposten, rente, gemeentefonds) en nadelen (leges, beheer assets, overhead, wethouderspensioenen) in de exploitatie.

Stap 4. Overig
Na de Najaarsrapportage 2024 is met een separate begrotingswijziging het effect van de septembercirculaire 2024 vastgesteld. Tegenover het voordeel in de circulaire (BCF, maatstaven, verrekening oude jaren)  is een lagere onttrekking aan de Algemene reserve verwerkt.  Tevens is de bijdrage aan de Nieuwe Haven - Laga toegevoegd.

Stap 5. Jaarstukken 2024
In vergelijking met de begroting na wijziging laten de jaarstukken aanvullend een voordeel zien van € 7,8 miljoen. Dit voordeel is opgebouwd uit hogere baten (+ € 1,7 miljoen), lagere lasten (+ € 18 miljoen) en, daarmee samenhangend, lagere onttrekkingen aan bestemmingsreserves (-/- € 9,4 miljoen) en hogere stortingen in bestemmingsreserves (-/-  € 2,5 miljoen).

De afwijking ten opzichte van de goedgekeurde begroting is bij de baten 0,3% en bij de lasten 3,5%. Bij de programma's is toegelicht dat de verschillen in hoofdzaak incidenteel zijn en diverse oorzaken (exogeen, endogeen) kennen.

Het voordelige resultaat na bestemming is vrijwel volledig te danken aan incidentele mutaties. Hiermee is opnieuw het patroon zichtbaar van incidentele overschotten die zich jaarlijks voordoen. In de Programmabegroting 2025-2028 is hier op geanticipeerd door het verwerken van begrotingsposten voor realistisch ramen op programmaniveau. In de raadsbrief Handelingsperspectief begroting 2026 e.v. (RIS 2505062, 31 januari 2025) is een verdere optimalisatie van het realistisch ramen aangekondigd. Een voorstel hiervoor volgt in de Kadernota 2026.

De toelichting op de begrotingsrechtmatigheid is opgenomen bij het onderdeel Rechtmatigheid. De verschillen tussen de begroting en de realisatie omvatten afwijkingen bij de lasten, baten en reservemutaties (stortingen en onttrekkingen). De majeure afwijkingen (> € 200.000) zijn toegelicht in de programmaverantwoording.

Omschrijving (toelichting)

De volgende tabel geeft per begrotingsprogramma een beeld van de afwijkingen tussen planning en realisatie.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Bij  de voorstellen voor afrekening met bestemmingsreserves is sprake van reserveringen voor nog te maken kosten in 2025 (stortingen) en aanvullende dekking van gerealiseerde kosten in 2024 (onttrekkingen).

In de tabel hierna is een specificatie van de voorstellen opgenomen. Ook is een beoordeling van de voorstellen op grond van de Financiële verordening opgenomen. 

De stortingen in de bestemmingsreserves hebben een positief effect op het vermogen.  Een nadere toelichting staat in de programmaverantwoording. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Omschrijving (toelichting)

Omschrijving (toelichting)

Omschrijving (toelichting)

Het investeringsprogramma bestaat uit drie onderdelen:

• investeringsplan
• investeringsplan - bedrijfsmiddelen
• investeringsagenda

De in uitvoering genomen investeringen zijn opgenomen in het investeringsplan. Op de investeringsagenda staan de voornemens tot investeren voor de komende periode. Na goedkeuring van een uitvoeringsplan gaan investeringen over van de investeringsagenda naar het investeringsplan.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

In het investeringsplan was voor 2024, inclusief verrekening van bijdragen derden,  € 48,7  miljoen begroot aan investeringen. Hiervan is €  41,0  miljoen gerealiseerd (84 %). In de programmaverantwoording zijn toelichtingen en gespecificeerde overzichten opgenomen van de investeringen.

De over 2024 gereserveerde investeringsbudgetten die niet conform planning zijn uitgenut, worden, met uitzondering van de afgesloten kredieten, geherfaseerd.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Onder bedrijfsmiddelen wordt met name verstaan tractiemiddelen, aanschaf meubilair en werkplekvoorzieningen.

De raming 2024 van de investeringen in bedrijfsmiddelen was circa € 1,6 miljoen. De realisatie is circa € 0,9 miljoen (59%).

De afwijkingen zijn toegelicht in de betreffende programmaverantwoording.

Omschrijving (toelichting)

Onderstaande tabel geeft de ontwikkeling weer van de algemene reserve, de bestemmingsreserves en de voorzieningen. De algemene reserve is gemuteerd van € 83,1 miljoen eind 2023 naar € 104,5 miljoen eind 2024. Hierbij is nog geen rekening gehouden met het rekeningresultaat 2024 en het voorstel tot bestemming van het resultaat 2024.

Ten laste van de algemene reserve heeft een aantal onttrekkingen en stortingen plaatsgevonden.  De specificatie van de mutaties van de algemene reserve staat in het programma Financiën en in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing.  

De bestemmingsreserves zijn per saldo gemuteerd van € 198,6 miljoen eind 2023 naar € 202,1 miljoen eind 2024. Nog geen rekening is gehouden met het voorstel tot bestemming van het resultaat 2024. De specificaties van de mutaties in de bestemmingsreserves staan in het programma Financiën.

Per saldo is er € 492.000 gedoteerd aan de voorzieningen. Drie voorzieningen zijn vrijgevallen en omgezet naar een bestemmingsreserve.

Omschrijving (toelichting)