Programma-verantwoording.

Omschrijving (toelichting)

Deze indicatoren in het jaarverslag beslaan één jaar, terwijl de Staat van Delft ( https://delft.notubiz.nl/document/14193854/1 ) een breder perspectief biedt door trends en ontwikkelingen op basis van deze indicatoren te analyseren. De gemeenteraad ontvangt de Staat van Delft eens per twee jaar.

Omschrijving (toelichting)

 - De data van CO2-uitstoot worden landelijk gerapporteerd en komen met een vertraging beschikbaar. Daardoor wordt hier de uitstoot van 2023 gerapporteerd. Daarnaast worden de meetmethodes continu verbeterd en met terugwerkende kracht toegepast waardoor de uitstoot in referentiejaar 1990 kleine veranderingen kent. Tot slot gaat het om CO2 én andere broeikasgassen. De uitstoot van 'andere broeikasgassen' was voor 2023 nog niet bekend. De aanname is gedaan dat de uitstoot gelijk is gebleven aan 2022 (13 kiloton).

Toelichting

• De CO2-uitstoot in 1990 was 823 kiloton en in 2023 was dit 390 kiloton: een afname van 53%. Hiermee is deze doelstelling behaald. We zien landelijk én in Delft een forse afname van uitstoot door de gestegen gasprijzen en de toename van duurzame opwekking van elektriciteit. De Routekaart Delft Klimaatneutraal 2050 zal inzicht geven in de prognose voor 2030.
• Het percentage Delftenaren die naar eigen zeggen duurzaam bezig zijn, wordt tweejaarlijks gemeten in de Omnibusenquête. Het percentage in 2023 was 57%. In 2024 is het percentage niet gemeten. Wij streven naar 100% in 2050. Dan moet ook de stad energieneutraal en klimaatbestendig zijn.

Omschrijving (toelichting)

Het resultaat wijkt  € 2.828.000 positief af van de begroting. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Toelichting op de mutaties

72 Riolering € 177.000 (Lasten + € 318.000, Baten -/- € 141.000)  
Dit product omvat de kosten voor de grondwateronttrekking Delft-Noord. De afbouw van de onttrekking verloopt volgens schema en heeft geen bijzonderheden of tegenvallers gekend in 2024. De kosten zijn daarmee lager uitgevallen dan begroot.

74 Milieubeheer € 2.655.000 (Lasten + € 2.670.000, Baten -/- € 15.000) 

Milieu advisering (Lasten -/- € 235.000)
In 2024 is er meer advies- en beleidscapaciteit gevraagd als gevolg van een toenemende behoefte van bestuur, raad en stad en de omgeving op het gebied van duurzaamheid (groen, natuur, ecologie, klimaatadaptie, water (onder meer Grote Plas Delftse Hout), geluid, bodemsaneringen en bodem- en luchtkwaliteit), waardoor zowel de kosten voor de ambtelijke inzet als de externe advieskosten hoger zijn dan geraamd.

Energietransitie (Lasten + € 3.010.000)
Het grootste deel van de onderbesteding wordt veroorzaakt door het warmtenet: hiervoor was een bedrag van € 3.027.000 gereserveerd vanuit de reserve Stad. In het afgelopen jaar is deze subsidie richting onze externe partner nog niet betaalbaar gesteld.  Tegenover deze onderschrijding staat een lagere onttrekking aan de reserve Stad op het programma Financiën.

Overige 74 Milieubeheer (Lasten -/- € 105.000, Baten -/- € 15.000)
Dit nadeel is te verdelen naar -/- €105.000 aan de lastenkant en -/- € 15.000 aan de batenkant. Dit zijn de saldi van verschillende kleine afwijkingen binnen het gehele onderdeel Milieubeheer.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Klimaatplan
Deze middelen worden ingezet op de energietransitie. Omdat deze uitgaven via de reguliere exploitatie lopen, zal dit met ingang van 2025 niet meer verantwoord worden via de investeringen.

Stapsgewijze verduurzaming vastgoedportefeuille
De verduurzaming van de vastgoedportefeuille op basis van de routekaart verduurzaming vastgoedportefeuille is opgenomen in het uitvoeringsplan. Onderdeel hiervan zijn duurzaamheidsmaatregelen aan het object Nassaulaan.  Een deel van de werkzaamheden is afgerond in 2024, waardoor sprake is van meer uitgaven dan oorspronkelijk begroot in jaarschijf 2024.

Waterplan / klimaatadaptatie
De gereserveerde middelen betrekken we bij het uitvoeren van aan water gerelateerde maatregelen voor klimaatadaptatie. Deze werkzaamheden combineren wij zoveel mogelijk met onderhoudswerkzaamheden aan bestrating en/of riolering.

Omschrijving (toelichting)

Deze indicatoren in het jaarverslag beslaan één jaar, terwijl de Staat van Delft ( https://delft.notubiz.nl/document/14193854/1 ) een breder perspectief biedt door trends en ontwikkelingen op basis van deze indicatoren te analyseren. De gemeenteraad ontvangt de Staat van Delft eens per twee jaar.

Omschrijving (toelichting)

Bereikbaarheid: klantwaardering over alle vervoersmiddelen
Rapportcijfer van Delftenaren over de algemene bereikbaarheid in Delft. Bron: Omnibusenquête.
 
Fietsen en lopen: klantwaardering 
Rapportcijfer van Delftenaren over specifiek de bereikbaarheid van fietsen en lopen in Delft. Bron: Omnibusenquête.
De volgende Omnibusenquête wordt volgens afspraak in het najaar 2025 uitgevoerd.

Aandeel verplaatsingen
Verplaatsingen van Delftenaren binnen Delft naar vervoersmiddel. Delftenaren geven het aandeel verplaatsingen weer van: auto (passagier), motor (passagier), brom/snorfiets, openbaar vervoer, fiets of lopen. Daarbij is de mogelijkheid een alternatief vervoermiddel aan te geven in de categorie 'anders'. Bron: Delft Internet Panel.

Omschrijving (toelichting)

Het resultaat wijkt  € 979.000 positief af van de begroting. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

21 Verkeer en vervoer -/- € 154.000, (lasten + € 283.000, baten -/- € 437.000)

Ontvangen rijksmiddelen CDOKE Duurzaam zoneren (lasten + 427.000 en baten -/- € 427.000)
Voor de verduurzaming van mobiliteit heeft de gemeente rijksmiddelen ontvangen via de tijdelijke regeling CDOKE - Duurzaam Zoneren (capaciteit decentrale overheden voor klimaat- en energiebeleid). Deze middelen zijn nog niet volledig ingezet in 2024; het project loopt door in 2025.

Extra afschrijving activa verkeer en vervoer (lasten -/- € 56.000)
In 2024 hebben er extra afschrijvingen plaatsgevonden op activa binnen taakveld verkeer en vervoer.

22 Parkeren € 1.059.000 (lasten + € 374.000, baten + € 685.000)

Lagere ambtelijke uren taakveld parkeren (lasten + € 355.000)
In 2024 zijn minder ambtelijke uren ingezet op taakveld Parkeren dan begroot. De capaciteit is vooral ingezet op de uitbreiding van Autoluw+. De uitvoering van het beleid ligt bij Parkeren Delft.

Hogere baten straatparkeren (baten + € 835.000) 
In 2024 heeft de gemeente hogere baten gerealiseerd uit straatparkeren dan oorspronkelijk begroot. Deze stijging is voornamelijk toe te schrijven aan toegenomen bezoekersaantallen en verbeterde handhaving.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Adaptieve mobiliteitsagenda (AMA)
In de AMA staan concrete projecten die bijdragen aan het realiseren van de doelstellingen uit het Mobiliteitsprogramma Delft 2040 (MPD). De uitvoeringsagenda is adaptief; de projectenlijst wordt aangepast bij wijzigingen in bijvoorbeeld de planning of de kosten van projecten.

Binnenstad fysiek t.l.v. reserve
Het krediet is eind 2023 afgesloten. 

Spoorzone (inrichting openbare ruimte)
Het restantkrediet is eind 2024 afgesloten.

Vervanging parkeerautomaten
Betreft een jaarlijks investeringsbudget voor de vervanging en vernieuwing van parkeerautomaten, vanwege einde levensduur en als gevolg van uitbreiding betaald parkeerareaal.  De  jaarschijf 2024 is eind 2024 afgesloten.

Omschrijving (toelichting)

*Voorlopige cijfers 

Deze indicatoren in het jaarverslag beslaan één jaar, terwijl de Staat van Delft ( https://delft.notubiz.nl/document/14193854/1 ) een breder perspectief biedt door trends en ontwikkelingen op basis van deze indicatoren te analyseren. De gemeenteraad ontvangt de Staat van Delft eens per twee jaar.

Omschrijving (toelichting)

Aandeel corporatiewoningen: aandeel sociale huurwoningen in de woningvoorraad (exclusief studentenwoningen)

Woningen: netto groei woningvoorraad (inclusief studentenwoningen) gerelateerd aan de doelstelling + 15.000 (2018-2040)

Studentenwoningen: aantal nieuwe studentenwoningen gerelateerd aan doelstelling +3.500 2020 t/m 2029

Meldingen woonoverlast: bekendheid meldpunt (op basis van DIP-enquête) en aantal meldingen per jaar. 

Omschrijving (toelichting)

Het resultaat wijkt  € 6.028.000 positief af van de begroting. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

81 Ruimtelijke ordening -/- € 293.000  (lasten -/- € 1.433.000, baten + € 1.140.000)

Anterieure overeenkomsten € 325.000 nadeel
Het nadeel is opgebouwd uit € 680.000 nadeel aan de lastenkant en € 355.000 voordeel aan de batenkant.  Het negatieve saldo betreft de anterieure overeenkomsten met een negatief resultaat. Het grootste verschil wordt veroorzaakt doordat voor verschillende projecten meer kosten zijn gemaakt dan op de ontwikkelaar te verhalen zijn. Veelal zijn dit kosten voor interne of externe procedures.  Voor de Van Hasseltlaan is een plan uitwerkingskader nieuwe stijl opgesteld wat ook dit jaar extra inzet voor participatie heeft gekost (€ 120.000). Voor Gele Scheikunde zijn meer uren gemaakt dan geraamd. Dit komt door de complexe samenhang tussen Gele Scheikunde en het internationale Georiënteerd Voorgezet Onderwijs (IGVO) (€ 150.000) en vertraging door een bezwaarprocedure. De Bachsingel is een initiatief wat nog niet tot een concreet project heeft geleid (€ 55.000).

Schieoevers, IDD en Verstedelijkingsalliantie € 15.000 nadeel
Voor Schieoevers, het IDD en de Verstedelijkingsalliantie zijn meer kosten gemaakt dan begroot (€ 682.000), maar deze worden gedekt door vrijwel even grote baten (€ 667.000). Veelal betreft dit werkzaamheden voor externe partijen die deze kosten dekken of is de gemeente “tussenstation/doorgeefluik” (Verstedelijkingsalliantie).

Overige Ruimtelijke ordening € 47.000 voordeel
Dit nadeel is te verdelen naar € 71.000 nadeel aan de lastenkant en een voordeel van € 118.000 aan de batenkant. Dit zijn de saldi van verschillende afwijkingen binnen het gehele onderdeel Ruimtelijke Ordening. Het voordeel aan de batenkant komt met name door de vrijval van het restant van de voorziening Spoorzone (€ 100.000).  

82 Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen) €  5.204.000 (lasten + € 4.582.000, baten + € 622.000)

Binnen de grondexploitaties zijn er verschuivingen van inkomsten en uitgaven tussen jaarschijven in de grondexploitaties Nieuw Delft en Kop van de Buitenhof. Dit heeft geen effect op het resultaat van de jaarrekening.  De verliesvoorziening van grondexploitatie Nieuw Delft is niet meer nodig (€ 5,091 miljoen voordeel) en bij een aantal andere grondexploitaties is sprake van fluctuatie in de verliesvoorziening, wat zorgt voor een nadeel (€ 0,094 miljoen).  Afsluiting grondexploitatie Harnaschpolder levert een voordeel op van € 0,157 miljoen. Dit zorgt in totaal voor een voordeel van € 5,154 miljoen. Voor nadere toelichting zie het MPG 2025.

Overige Grondexploitatie € 53.000 voordeel
Dit voordeel is het saldo van verschillende kleine afwijkingen binnen het gehele onderdeel Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen).

83 Wonen en Bouwen € 1.111.000 (lasten + € 792.000, baten + € 319.000)

Huisvesting kwetsbare groepen / flexwoningen Brasserskade € 560.000 voordeel
Onder deze post is de realisatie van flexwoningen aan de Brasserskade opgenomen. Doordat de realisatie voor de ontwikkelaar een negatief resultaat laat zien, wordt gezocht naar mogelijkheden voor het combineren van doelgroepen op deze locatie. Hierdoor is naar verwachting extra dekking/subsidie beschikbaar zodat realisatie van de flexwoningen mogelijk is. Dit heeft echter voor vertraging gezorgd, waardoor de begrote bedragen (€ 1.325.000) nog niet zijn uitgegeven en ook de baten (€ 765.000) daarvoor nog niet zijn ontvangen. Door dit voordeel wordt het bedrag ook niet onttrokken aan de bestemmingsreserve (zie programma Financiën).

Woonbeleid € 210.000 voordeel
Een financieel voordeel van € 210.000 aan de lastenkant is ontstaan doordat activiteiten niet of later dan gepland zijn uitgevoerd dan wel goedkoper bleken te zijn dan begroot. Het huurteam had minder casussen dan verwacht. De handhaving van de Wet goed verhuurderschap wordt niet zoals verwacht in 2024, maar in 2025 structureel ingeregeld. Het budget collectief wonen is maar ten dele besteed, omdat het meldpunt pas vanaf november operationeel is geworden. De leegstandsanalyse is kosteloos in eigen beheer uitgevoerd en leidde vanwege de beperkte structurele langdurige leegstand niet tot kosten voor het opstellen van een Leegstandsverordening. Het oprichten van een Delfts Woonplatform is doorgeschoven naar 2025. 

Bodemsanering € 574.000 nadeel 
Binnen het programma Schone en veilige stad zijn extra middelen gegeven voor bodemsaneringen onder meer voor het Noordeinde. Deze middelen hadden binnen programma Goed wonen moeten landen. De eerder gemelde afwijking blijkt lager dan de uiteindelijke gerealiseerde uitgaven. Dit komt doordat er op meerdere locaties sprake was van bodemverontreiniging die niet voorzien was.

Omgevingsvergunning € 612.000  voordeel
Een voordeel van € 612.000 is het gevolg van hogere uitgaven (-/- € 506.000) door een  dotatie aan de voorziening Omgevingsvergunningen en meer inkomsten door aanvragen met hogere bouwkosten (+ € 1.118.000). Dit is een voordeel ten opzichte van de geprognosticeerde verminderde baten zoals gemeld bij de Najaarsrapportage 2024.

VTH € 173.000 voordeel
Door arbeidskrapte is een aantal vacatures omtrent handhaving fysieke leefomgeving nog niet ingevuld. Dit levert een incidenteel voordeel op in 2024 aan de lastenkant.

Overige Wonen en Bouwen € 129.000 voordeel
Dit voordeel is te verdelen naar €  163.000 voordeel aan de lastenkant en een nadeel van € 34.000 aan de batenkant. Dit zijn de saldi van verschillende kleine afwijkingen binnen het gehele onderdeel Wonen en Bouwen.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Brug Professor Schoemakerplantage
De fiets-/voetgangersbruggen in de Professor Schoemakerplantage zijn gerealiseerd. De financiële afronding hiervan volgt in 2025.

Parkeerplaatsen Roland Holstlaan
Na de bouw van de nieuwe woontoren Prince of Delft moet de aansluiting en inrichting van het parkeerterrein aan de Roland Holstlaan worden aangepast. Door de complexiteit van de aansluiting/inrichting is de planning voor afronding doorgeschoven naar 2026.

Riool Teding van Berkhoutlaan
De riolering is in 2024 aangelegd. De financiële eindafrekening vindt plaats in 2025.

Ecologische zones TU Campus NZ en OW
De voorbereiding van de realisatie van de ecologische zone is in 2024 gestart. De aanleg wordt gekoppeld aan de realisatie van de nieuwe sportlocatie op TU Campus-Zuid. Realisatie volgt in 2025-2026.

Omschrijving (toelichting)

Deze indicatoren in het jaarverslag beslaan één jaar, terwijl de Staat van Delft ( https://delft.notubiz.nl/document/14193854/1 ) een breder perspectief biedt door trends en ontwikkelingen op basis van deze indicatoren te analyseren. De gemeenteraad ontvangt de Staat van Delft eens per twee jaar.

Omschrijving (toelichting)

% Tevreden bewoners over de openbare ruimte

De indicator '% Tevreden bewoners over de openbare ruimte' is een indicator die door meting (DIP) gescoord wordt. Het percentage voor de indicator Tevreden bewoners betreft de scores neutraal, tevreden en zeer tevreden bewoners over de openbare ruimte. In 2024 is licht gedaald ten opzichte van voorgaande jaren met name in Voorhof en Buitenhof op de onderdelen zwerfafval/vegen, onderhoud stoepen en water op straat. Dat laatste is te verklaren door het extreem natte jaar. 

% Voelt zich veilig in de buurt

De indicator ‘% Voelt zich veilig in de buurt’ is een indicator die wordt gemeten in de Omnibusenquête. Het percentage geeft aan hoeveel deelnemers de vraag “voelt u zich veilig in de buurt” positief beantwoorden.

Veiligheidsindex: misdrijven

De veiligheidsindex is aan het begin van de periode 100. Als de veiligheidsindex stijgt, naar bijvoorbeeld 102, dan neemt de criminaliteit toe. Als de veiligheidsindex zakt naar 98, dan neemt de criminaliteit af. We streven dus naar een afname van de criminaliteit in 2024: van 100 naar 99,5.

Jeugdcriminaliteit: % minderjarige verdachten

De indicator Jeugdcriminaliteit is een indicator die uit het incidentenregistratiesysteem van de politie komt en het aandeel minderjarigen weergeeft in het totale aantal geregistreerde verdachten. Het streven voor het percentage minderjarige verdachten voor 2030 is naar beneden bijgesteld, omdat we verwachten dat de extra impuls preventie met gezag impact gaat hebben.

Omschrijving (toelichting)

Het resultaat wijkt  € 1.288.000 negatief af van de begroting. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

12 Openbare orde en veiligheid € 672.000 (lasten + € 541.000, baten + € 131.000)
Door krapte op de arbeidsmarkt is de benodigde handhavingscapaciteit voor Toezicht en handhaving en de benodigde juridische capaciteit niet of later dan voorzien ingevuld.

21 Verkeer en vervoer -/- € 745.000  (lasten -/- € 1.066.000, baten + € 321.000)
Als gevolg van meer aanrijdschades zijn er hogere herstelkosten gemaakt voor de openbare verlichting en verkeersregelinstallaties. De kosten hiervan worden normaliter verhaald op de veroorzaker. Als gevolg van de aanleg van glasvezel en andere ondergrondse infrastructuur zijn er in 2024 meer herstelkosten gemaakt voor verhardingen. Door de algemene stijging van arbeid, bouw en transportkosten zijn de kosten voor onderhoud hoger uitgevallen dan begroot.

57 Openbaar Groen -/- € 562.000 (lasten -/- € 757.000, baten + € 195.000)
Als gevolg van meer Iepziekte in de stad en onverwachte schades als het gevolg van stormen zijn de lasten hoger. Daarnaast hebben we dit jaar ingezet op het vergroenen van de openbare ruimte. In de Delftse Hout is een inhaalslag gemaakt in het onderhoud, hiervoor is een deel-subsidie van de provincie Zuid Holland ontvangen. Door de algemene stijging van arbeid, bouw en transportkosten zijn de kosten voor onderhoud hoger uitgevallen dan begroot.

72 Riolering -/- € 874.000  (lasten -/- € 1.508.000, baten + € 634.000)

Binnen het gesloten circuit Riolering verloopt de realisatie van de uitgaven volgens het vastgestelde verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan. Bij het totale verschil op het taakveld riolering is rekening gehouden met de afrekening met het gesloten circuit. Bij het opstellen van het tarief bij de Programmabegroting 2025-2028 is rekening gehouden met een verrekening met het tarief van € 1 miljoen. De kosten die toegerekend kunnen worden aan het riooltarief waren hoger. Op andere taakvelden worden conform Delfts beleid ook kosten (kwijtschelding en schoonmaakkosten) verantwoord, die kunnen worden toegerekend aan het gesloten circuit; ook deze zijn hoger uitgevallen dan begroot. De opbrengst, mede door een hoger aantal huishoudens, is hoger dan geraamd, zodat dit taakveld een nihil resultaat presenteert.  

73 Afval -/- € 97.000 (lasten -/- € 774.000, baten + € 677.000)

Het resultaat is inclusief de verrekening met de voorziening met het gesloten circuit voor afval. Op andere taakvelden worden  conform Delfts beleid ook kosten (kwijtschelding en schoonhouden openbare ruimte) verantwoord die kunnen worden toegerekend aan het gesloten circuit, zodat het taakveld afval een nihil resultaat wordt getoond.

74 Milieubeheer € 206.000 (lasten € 206.000)
De € 206.000 betreft voornamelijk een onderschrijding van kosten voor bodemsanering. Deze kosten zijn wel gemaakt maar abusievelijk geland in programma Goed Wonen. 

Voor meer informatie over kwijtscheldingen en het percentage van de kostendekkendheid van de riool en afvalstoffenheffingen wordt verwezen naar de paragraaf Lokale heffingen.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Beheerplan Begraafplaatsen
De vervanging van elementen op de begraafplaatsen duurt langer dan gepland door de complexiteit van de betreffende locatie. 

Beheerplan Civiele Constructies
De vervanging van het areaal aan bruggen, kadermuren en andere constructies. In het afgelopen jaar zijn diverse vervangingsprojecten op gang gekomen. Zo is in een groot deel van de binnenstad gewerkt aan de kades en bruggen. Hierdoor heeft een overbesteding plaatsgevonden. Ook is de provincie Zuid-Holland gestart met de werkzaamheden aan de bruggen over de Schie. 

Beheerplan Groen en Water
Een aanzienlijk deel van de investering betreft bijdragen aan integrale projecten die nog in voorbereiding zijn. Hierdoor is er een onderbesteding ontstaan. 

Waterberging
Het creëren van waterberging in de openbare ruimte. Een aanzienlijk deel betreft bijdragen aan integrale projecten die nog in voorbereiding zijn. Hierdoor is er een onderbesteding ontstaan. 

Beheerplan Openbare Verlichting en Uitplaatsing Stedin 2020-2024 t.l.v. reserve
Het merendeel van de geplande investeringen is uitgevoerd. De uitplaatsing Stedin (het verplaatsen van de elektra aansluitingen vanuit objecten van Stedin naar zelfstandige objecten in de openbare ruimte) is nagenoeg voltooid. Op het vervangingsbudget voor de openbare verlichting is sprake van een onderschrijding, door bijdragen aan GIP-projecten die nog in voorbereiding zijn.

Beheerplan wegen en Kanaalweg (BHP wegen)
De investering Kanaalweg is onderdeel van het beheerplan wegen. Het merendeel van de geplande investeringen is uitgevoerd. Een aanzienlijk deel betreft daarbij ook bijdragen aan integrale projecten.  Het project voor de renovatie van de Kanaalweg is door de complexiteit in de ondergrond, afstemming met grondeigenaren en de inflatie duurder geworden dan initieel begroot. 

Bomenwijk (Vestia)
Afsluiting van het krediet eind 2024.

Gevel tot Gevel
Het van gevel tot gevel aanpassen van de openbare ruimte bij de grote rioolwerkzaamheden in onder andere Voorhof, Buitenhof en Tanthof. De gevel-tot-gevel-gelden worden benut in de diverse integrale projecten in de stad. Hierbij worden werkzaamheden aan riolering, groen, water, wegen gecombineerd om zo minimale overlast te creëren voor de gebruikers van de openbare ruimte. Er is minder besteed omdat de projecten Voorhof en Buitenhof nog in voorbereiding zijn. Het project in Tanthof is echter wel afgerond en ook de werkzaamheden in Hof van Delft gaan gestaag verder. 

Poptahof
Het project De Reiger is in voorbereiding, waarna we over kunnen gaan tot verdere voltooiing van het Poptapark.

Projecten Tramlijn 19
In 2023 is gestart met de aanleg van tramlijn 19 op de TU Campus. De aanleg heeft vertraging opgelopen door technische problemen met leveranties en de samenstelling van de onderbaan. De trambaan wordt in 2025 aangelegd. 

Reconstructie Ireneboulevard
Er is een tijdelijke maatregel genomen waardoor het herstel van de Ireneboulevard uitgesteld is en tegelijkertijd met een buitengebruikstelling van de tram in 2025 gerealiseerd kan worden. 

Rioolinvesteringen kostenverhaal
Investeringen in uitbreiding van rioolcapaciteit worden op basis van de nota kostenverhaal gedekt. De werkzaamheden voor de vergroting van het gemaal Zuidplantsoen zijn in voorbereiding. 

Bovenwijkse voorzieningen (Schieoevers)
Voor de ontwikkeling en transformatie van Schieoevers worden investeringen in bovenwijkse voorzieningen aangelegd. Deze investeringen worden gedeeltelijk bekostigd met cofinanciering en bijdragen van ontwikkelaars. In 2024 vonden nog geen investeringen plaats ten laste van dit budget. 

Speelplekken
Alle geplande speelplekken zijn vervangen. 

Stadsvernieuwing
Met dit budget is het mogelijk om binnen projecten specifieke aanpassingen te doen, onder andere op basis van wensen van bewoners. Veelal zijn de werkzaamheden gekoppeld aan projecten. Bij uitstel van de realisatie van projecten zal ook vertraging ontstaan in de besteding van dit budget. 

Uitbreiding Vulcanusweg
Om de integratie tot één serviceteam te bevorderen, is ervoor gekozen om in 2024 alle buitendienstmedewerkers te huisvesten aan de Vulcanusweg. Om dit mogelijk te maken en de locatie geschikt te maken, is een investering in het pand nodig. 

Verkeersvoorzieningen
De besteding van deze investering betreft het parkeerroute-informatiesysteem en de diverse investeringen die gedaan moeten worden in de verkeersregelinstallaties. Waar mogelijk proberen we deze werkzaamheden te koppelen, zodat gebruik gemaakt kan worden van subsidies. 

Vernieuwen riolen (Gemeentelijk Rioleringsplan)
Het uitvoeringsprogramma is volgens het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan gerealiseerd. Op verschillende locaties in Delft is gewerkt aan de riolering. Waar mogelijk worden de werkzaamheden gecombineerd met groen, wegen, waterberging en andere werkzaamheden. De voorbereiding van de twee integrale projecten Voorhof-Zuid en Buitenhof loopt door. Ook is sprake geweest van calamiteiten op diverse locaties die voor een stijging van de lasten zorgen. Zo zorgt de slechte staat van het riool in de Brahmslaan voor € 250.000 aan extra kosten. Naast Voorhof-Zuid en Buitenhof zijn de werkzaamheden in Tanthof-Oost afgerond en zijn we verder gegaan met de werkzaamheden in Hof van Delft-Westerkwartier. 

Verplaatsen Loswal en Gelatinebrug

De realisatie van de Gelatinebrug inclusief het verplaatsen van de loswal door de provincie Zuid-Holland. Het uitwerken van het ontwerp en de realisatie van de Gelatinebrug is mede afhankelijk van de verplaatsing van de loswal door de provincie. De provincie is bezig met de voorbereidingen hiervoor.

Vervangen beheersysteem Openbare Ruimte
Het huidige beheersysteem is aan het einde van de levensduur en moet vervangen worden. In 2024 is een marktverkenning gedaan, waarna we in 2025 gaan aanbesteden en implementeren. 

Tractie
In 2024 zijn conform planning twee nieuwe voertuigen voor de buitendienst aangeschaft. 

Openbare ruimte bovenplanse voorzieningen
Dit budget is gereserveerd voor de aanpassing van de Kruithuisweg ter hoogte van de aansluiting van Campus-Zuid en maakt onderdeel uit van de met de TU Delft afgesloten anterieure overeenkomst behorende bij het bestemmingsplan Campus-Zuid. 

Omschrijving (toelichting)

Deze indicatoren in het jaarverslag beslaan één jaar, terwijl de Staat van Delft ( https://delft.notubiz.nl/document/14193854/1 ) een breder perspectief biedt door trends en ontwikkelingen op basis van deze indicatoren te analyseren. De gemeenteraad ontvangt de Staat van Delft eens per twee jaar.

Omschrijving (toelichting)

Jeugdzorg: aandeel geslaagde hulpverlening
We streven ernaar om het percentage van de geslaagde jeugdhulptrajecten (waarvan jongeren aangeven zich beter te redden door de geboden hulp) boven de 71% te hebben. In 2024 was dit 72%. 

Waardig oud worden: % eenzaamheid 75+
We streven ernaar de eenzaamheid onder ouderen te verkleinen. In Delft hebben we te maken met vergrijzing. Deze specifieke doelgroep, naast studenten, is gemiddeld vaker eenzaam en is onderdeel van de aanpak tegen eenzaamheid. 

% Eenzaamheid
Met de aanpak tegen eenzaamheid streven we ernaar de eenzaamheid in Delft te verlagen.  Over de voortgang van de aanpak wordt jaarlijks gerapporteerd.  Via de  Omnibusenquête wordt tweejaarlijks gemeten. Het percentage van 44% komt voort uit de Omnibus 2023 en is daarom onveranderd ten opzichte van de stand in 2023. Het thema had in 2024 veel aandacht van de gemeenteraad; bij de Kadernota 2024 zijn middelen structureel beschikbaar gemaakt voor de aanpak eenzaamheid. 

% Goede ervaren gezondheid
Oordeel van Delftenaren over de eigen algemene gezondheid. Dit wordt tweejaarlijks gemeten in de Omnibusenquête.

Omschrijving (toelichting)

Het resultaat wijkt  € 718.000 positief af van de begroting. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Sociaal domein breed

62 Toegang en Eerstelijnsvoorzieningen (lasten + € 389.000)
Er zijn 2 voordelen:

• € 212.000 aan incidentele middelen die beschikbaar waren gesteld vanuit de reserve Sociaal domein om initiatieven te starten, die mogelijk structureel kosten gaan besparen. Verschillende initiatieven zijn gestart, maar zitten nog in een opstartfase. Hierdoor wordt een deel van de kosten in 2025 gemaakt. 
• € 177.000 op de eerstelijnsvoorzieningen regionale jeugdhulp. Dit voordeel wordt als totaalpost regionale jeugdhulp onderaan bij jeugdhulp toegelicht. 

Wmo

66 Maatwerkvoorziening hulpmiddelen (WMO) € 75.000 (lasten -/- € 173.000, baten + € 248.000)
Zowel de baten als de lasten laten een afwijking zien. De uitgaven stijgen door hogere prijzen, maar ook door een stijging van verstrekkingen als gevolg van de vergrijzing. Met deze stijging van lasten gaan ook de baten omhoog, omdat een toename van het aantal cliënten (als gevolg van de vergrijzing) leidt tot een stijging van inkomsten uit de eigen bijdrage.

671d Overige maatwerkarrangementen (WMO)  € 245.000 (lasten + € 636.000, baten -/- € 391.000)
De afwijking op de baten is het gevolg van onderbestedingen op de specifieke uitkeringen (SPUK's) Domein Overstijgend Samenwerken (DOS) en Integraal ZorgAkkoord (IZA). Het resterende deel wordt terugbetaald aan het Rijk. De afwijking op de baten (a.g.v. terugbetaling) is gelijk aan de afwijking op de lasten (minder besteed). Per saldo is geen sprake van een voor- of nadeel voor de gemeente. 

Het resterende positieve resultaat op de lasten is € 245.000. Dit wordt veroorzaakt doordat diverse lasten dit jaar incidenteel ten laste konden worden gebracht van de middelen die zijn ontvangen via de Brede SPUK en de SPUK Integraal ZorgAkkoord (IZA).

681a Beschermd wonen (WMO)  € 272.000 (lasten + € 427.000, -/- € 155.000 baten)
Ten behoeve van de voorbereidingen op de doordecentralisatie Beschermd wonen zijn middelen geraamd voor de regiogemeenten.  Doordat het Rijk de besluitvorming hierover wederom een jaar heeft doorgeschoven, hebben de regiogemeenten minder kosten bij ons in rekening gebracht (circa € 600.000). Dit is een verschuiving van de activiteiten en kosten naar 2025.

Daarnaast is er een klein tekort op de lasten, omdat er iets meer zorg is geleverd dan verwacht werd bij de Najaarsrapportage 2024. Ook zijn er minder baten (eigen bijdragen) dan verwacht werd. 

681b Maatschappelijke en vrouwenopvang (WMO) € 1.038.000 (lasten + € 237.000, baten + € 801.000)
In 2024 zijn middelen begroot voor flexwoningen in de regio (€ 800.000) ten behoeve van de transformatie naar Maatschappelijk Wonen conform de landelijke aanpak Dakloosheid. Het voorstel was gepland voor Q4 2024, maar is doorgeschoven  naar Q1 2025. De besteding van deze middelen schuift daarmee ook door naar 2025. 

Bij Vrouwenopvang zien we een afwijking op de baten en de lasten van € 500.000. Dit wordt veroorzaakt doordat Delft kosten maakt voor de hele regio Haaglanden (lasten) waar de gemeente Den Haag vervolgens 83% aan bijdraagt (baten). Tegenover deze baten staan dus hogere lasten en is per saldo sprake van evenwicht. 

De resterende € 300.000 als afwijking op de baten is veroorzaakt door bijdragen vanuit partners (bijvoorbeeld ZonMW en de GR GGD-VT), die we via subsidies doorgezet hebben naar partijen die de uitvoering doen (GGZ Delfland en Delft Support).  Deze inkomsten waren niet bij ons begroot.

Jeugdhulp (672a t/m d, 673a t/m c, 674a t/m c en 682a t/m b)
Welke zorg precies nodig is, is aan het begin van het jaar moeilijk te voorspellen. De Jeugdwet is een open einderegeling en gemeenten hebben een zorgplicht als het gaat om jeugdhulp. In 2024 zien we een lichte stijging van het aantal cliënten met jeugdhulp, het aantal verstrekte voorzieningen daalt echter. Dat betekent een stijging van de gemiddelde kosten per voorziening.

De afwijkingen worden met name veroorzaakt door de stijgende kosten op de percelen Jeugdhulp Dagbesteding/dagbehandeling, Jeugdhulp met verblijf, Landelijk arrangement Jeugd, gesloten instellingen en crises.  De oorzaak van de stijgende kosten zit voor een belangrijk deel in indexering/tariefwijzigingen. Ook de lichte stijging van het aantal cliënten heeft hier invloed op.

Deze percelen hebben samen over 2024 meer gekost dan verwacht. Deze kostenstijging werd echter in grote mate teniet gedaan door extra inkomsten waaronder een specifieke uitkering, alsmede de in de Jaarstukken 2023 aangekondigde extra declaratie bij de wet Langdurige Zorg (WLZ).

Omschrijving (toelichting)

Deze indicatoren in het jaarverslag beslaan één jaar, terwijl de Staat van Delft ( https://delft.notubiz.nl/document/14193854/1 ) een breder perspectief biedt door trends en ontwikkelingen op basis van deze indicatoren te analyseren. De gemeenteraad ontvangt de Staat van Delft eens per twee jaar.

Omschrijving (toelichting)

Startkwalificatie/voortijdig schoolverlaten

De aanpak Voortijdig School Verlaten (VSV) is een regionale aanpak met de RMC (Regionale Meld- en Coördinatiefunctie) regio Haaglanden. Onderwijs en gemeenten in deze regio zetten zich samen in om het percentage schoolverlaters omlaag te brengen en zoveel mogelijk jongeren met een startkwalificatie op zak het onderwijs uit te laten stromen. De genoemde cijfers zijn gebaseerd op regionale afspraken. Voor wat betreft het streefcijfer startkwalificatie is de hoogst mogelijk ambitie geformuleerd. Er is helaas altijd een percentage jongeren voor wie dit door omstandigheden niet haalbaar is.

Cultuurwaardering

Dit is de waardering in een rapportcijfer van de Delftenaar voor het totale cultuuraanbod in Delft. De cultuurwaardering wordt tweejaarlijks gemeten via een meting van het Delft Internet Panel (DIP). De laatste DIP-meting Cultuur is in oktober 2023 uitgevoerd. Gemiddeld beoordelen Delftenaren het cultureel aanbod met een 7,0. Een gemiddeld cijfer uitgesplitst naar leeftijdsgroepen varieert nauwelijks. Het cijfer laat al sinds de eerste meting in 2015 een stabiel beeld zien. Het streven is om richting 2030 uit te komen op een 8.

Omschrijving (toelichting)

Het resultaat wijkt  € 67.000 negatief af van de begroting. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

42 Onderwijshuisvesting -/- € 186.000 (lasten -/- € 394.000, baten + € 208.000 )
Gemeenten hebben een verantwoordelijkheid voor onderwijshuisvesting. Hier valt ook onder de verantwoordelijkheid voor de huisvesting van (voortgezet) onderwijs voor nieuwkomers. De oplevering van de tijdelijke huisvesting internationale schakelklassen (ISK) heeft meer gekost door een hogere instroom van leerlingen en langere looptijd dan verwacht. 

Voor nieuwe voorzieningen in de huisvesting, noodzakelijk voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen die (voortgezet) onderwijs volgen, heeft de gemeente een vergoeding van de investeringskosten  en deel van de huurlasten aangevraagd bij het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA).  

53 Cultuurpresentatie -/- € 270.000 (lasten -/- € 344.000, baten + € 74.000)
Als last is een bedrag van € 299.000 genomen dat voortkomt uit voorbereidingskosten voor de verbouwing van Theater Rietveld, welke conform de regelgeving niet bijdragen aan de totstandkoming van een materieel vast actief en daarom niet geactiveerd mogen worden. Deze kosten kunnen slechts gedeeltelijk gecompenseerd worden binnen het cultuurbudget.
Omdat de gestegen energielasten onevenredig drukten op de exploitatie van culturele organisaties is via de Najaarsrapportage 2024 voor het jaar 2024 een incidenteel budget toegekend van € 100.000. Dit budget was bestemd voor het opzetten van een energiekostenregeling, maar is niet besteed, vanwege gebrek aan capaciteit in 2024. Dit levert in 2024 een voordeel van € 100.000 op. De kosten worden pas in 2025 verwacht.

54 Musea -/- € 287.000  (lasten -/- € 290.000, baten + € 3.000)
Uitgaven voor de activiteiten rond Joods erfgoed worden pas in 2025 verwacht vanwege uitgebreide afstemming met vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap. Dit levert in 2024 een voordelige afwijking op van € 100.000.  Tevens zijn voor een bedrag van € 83.000 kunstaankopen voor de collectie van Museum Prinsenhof gedaan. De huisvestingskosten bij Erfgoed laten als gevolg van de noodzakelijke herhuisvesting (voorbereiding vastgoed gerelateerde projectkosten) een nadelige afwijking zien van € 103.000.   

Het resterende verschil (ca. € 200.000 ) betreft diverse kleinere afwijkingen binnen het onderdeel Musea. 

55 Cultureel Erfgoed -/- € 878.000 (lasten -/- € 861.000, baten -/- € 17.000)

In 2024 heeft een correctie op de afschrijvingen restauratie Nieuwe Kerk (bijdrage aan activa in eigendom van derden) plaatsgevonden voor een bedrag ad € 963.000. Op basis van de BBV-regelgeving dienen wij  dezelfde afschrijvingstermijn te hanteren als de partij waar wij aan bijdragen.  Omdat de Nieuwe Kerk  niet afschrijft maar de uitgaven direct verantwoordt,  dienen wij hetzelfde te doen. 

Het resterende saldo betreft verschillende kleine afwijkingen binnen het gehele onderdeel Cultureel Erfgoed.

61 Samenkracht en  burgerparticipatie € 1.352.000 (lasten + € 1.109.000 en baten + € 243.000)
Bij de overige maatschappelijke voorzieningen is sprake van een voordelige afwijking van € 225.000. Met name zijn de kosten voor advies,  onderzoek en beheer van de wijkcentra lager uitgevallen door efficiënt werken vooruitlopend op de aanbesteding van het beheer van de welzijnscentra en de bewaakte speeltuinen. Tevens is de herontwikkeling van het Zoek & Boek-reserveringssysteem voor de welzijnscentra niet volledig afgerond in 2024 en loopt deze door in 2025.

Bij Wijken is er aan de lastenkant een onderschrijding van € 767.000 en er zijn hogere baten ad € 95.000.

Wijkbudgetten laten een  onderschrijding van circa € 215.000  zien. Dit heeft voor een deel te maken met het pas laat opleveren van de wijkagenda’s (4^e kwartaal 2024) maar ook met het moeizaam op gang brengen van concrete acties.

Budget gebiedsgerichte aanpak  (incidenteel € 1.100.000 voor de jaren 2023 tot en met 2025) : onderschrijding ad € 667.000  heeft deels te maken met het pas laat opleveren van de uitvoeringsplannen Delft-West,  maar ook het feit dat de besteding deels (subsidie Buurtfabriek) is aangehouden in verband met de cofinancieringseis van de regiodeal vanaf 2025. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Binnen- buitensport

Geplande werkzaamheden betreffen opstellen van een visie voor sporten en bewegen in de openbare ruimte.  Het opstellen van de visie loopt door in 2025, maar bevindt zich wel in de afrondende fase. 

Gele scheikunde

Afsluiting krediet per eind 2024. De resterende werkzaamheden zijn uitgevoerd ten laste van de exploitatie met als dekking middelen uit de reserve Beleid en Uitvoering. Zie ook de Najaarsrapportage 2024.

IHP ISD/IGVO

Realisatie van nieuwbouw voor de International School Delft Secondary (ISD), uitvoering verloopt volgens planning. Verwachte oplevering zomer 2025.

IHP Pleysier/ISK

De aannemer is geselecteerd en de uitvoering is gestart in 2024. Verwachte oplevering begin 2026.

Kwaliteitsverbetering gymzalen (7x 700K)

In 2024 is gewerkt aan de voorbereiding van de renovatie en verduurzaming van de (eerste) gymzaal De Gaullelaan.  De uitvoering hiervan start in 2025.

Rietveldtheater

Het pand geschikt maken voor podiumkunstvoorstellingen en een toekomstige plek voor repetities, ontmoeten en optreden.

Sportzaal Tanthof - scheidingswand

Het budget voor deze investering is aangevraagd  bij de Najaarsrapportage 2024. De uitvoering heeft gelijk plaatsgevonden.

Tijdelijke huisvesting Gebouw Het Kristal, tijdelijke uitbreiding ISD en tijdelijke uitbreiding ISK

Kredieten worden eind 2024 afgesloten.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Energiekostenregeling cultuur
Omdat de gestegen energielasten onevenredig drukten op de exploitatie van culturele organisaties is via de Najaarsrapportage 2024 voor het jaar 2025 een incidenteel budget toegekend van € 100.000. Dit budget was bestemd voor het opzetten van een energiekostenregeling, maar is in 2024 niet besteed, vanwege gebrek aan capaciteit in 2024. De noodzaak om te komen tot zo’n regeling is er nog steeds. In 2025 zullen we de regeling alsnog in werking stellen, zodat instellingen hier met terugwerkende kracht gebruik van kunnen maken. Het is immers duidelijk dat de behoefte aan een dergelijke regeling er bij instellingen wel is. Zo zijn er verschillende instellingen die er vragen over hebben gesteld. Daarom stellen we voor om het niet-bestede, incidentele, budget van € 100.000 te storten in de reserve Beleid & uitvoering, en dit budget in 2025 weer uit de reserve te onttrekken voor ditzelfde doel, zodat de wens van de gemeenteraad om tegemoet te komen aan de gestegen energielasten alsnog vervuld kan worden.

Joods vastgoed
Uitgaven voor de activiteiten rond Joods erfgoed worden pas in 2025 verwacht vanwege uitgebreide afstemming met vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap. We stellen voor om het niet-bestede, incidentele budget van €100.000 te storten in de reserve Cultureel Erfgoed, en dit in 2025 weer te onttrekken voor ditzelfde doel. In 2025 zal dit via een subsidieregeling 'Bescherming, behoud en beleving Joods erfgoed' beschikbaar worden gemaakt. Deze regeling maakt mogelijk dat partijen die zich inzetten voor het Delftse Joodse erfgoed financiële ondersteuning kunnen krijgen. Een voorstel of initiatief moet zowel ten goede komen aan behouden of beleven van Joods erfgoed in brede zin van het woord, als aan de verbinding van het Joods erfgoed met Delft en haar inwoners. Subsidie kan verstrekt worden voor de volgende activiteiten: 
a. informatieve, educatieve, sociaal-maatschappelijke en culturele activiteiten die in Delft plaatsvinden; b. activiteiten die bijdragen aan onderhoud, behoud of herstel van ontmoetingsplekken die een essentieel onderdeel uitmaken van Delfts Joods erfgoed en openbaar toegankelijk zijn. 

Delft-West

Incidenteel Budget gebiedsgerichte aanpak: onderschrijding ad € 667.000 in 2024 heeft deels te maken met het pas laat opleveren van de uitvoeringsplannen DW maar ook het feit dat de besteding deels (bijvoorbeeld subsidie Buurtfabriek) is aangehouden in verband met de cofinancieringseis van de regiodeal vanaf 2025. Het voorstel is om dit bedrag te storten in de Algemene Reserve en dit over te hevelen naar 2026. 

Omschrijving (toelichting)

Deze indicatoren in het jaarverslag beslaan één jaar, terwijl de Staat van Delft ( https://delft.notubiz.nl/document/14193854/1 ) een breder perspectief biedt door trends en ontwikkelingen op basis van deze indicatoren te analyseren. De gemeenteraad ontvangt de Staat van Delft eens per twee jaar.

Omschrijving (toelichting)

Armoede, kansenongelijkheid: bijstand per 1000 inwoners

In Delft hebben, vergeleken met de landelijke cijfers, meer 50-plussers en alleenstaande ouders een bijstandsuitkering. Ondanks de zeer grote vraag naar personeel op de arbeidsmarkt blijken veel van de mensen in de bijstand moeilijk een plek op de reguliere arbeidsmarkt kunnen bemachtigen, mede door medische/psychische problemen. De aanpak waarbij alleenstaande ouders intensieve begeleiding krijgen, zetten we ook in 2025 door.  We streven ernaar dat de Delftse cijfers in 2030 in lijn zijn met de landelijke cijfers.

% kinderen in armoede

In Delft leven meer huishoudens in armoede in vergelijking met het landelijk gemiddelde of gemeenten in de regio Haaglanden (met uitzondering van Den Haag). Eén van de drie ambities uit de in 2023 uitgekomen Nota Armoede is: wij geven perspectief aan kinderen die opgroeien in armoede. Als gemeente verzachten we de gevolgen van armoede voor kinderen door (financiële) ondersteuningsmaatregelen en het vergroten van kansen voor kinderen, bijvoorbeeld in het onderwijs.

Geslaagde schuldhulpverlening

De gemeente heeft de wettelijke taak om zoveel mogelijk inwoners met schulden te ondersteunen. Dat doen we door in te zetten op preventie, vroegsignalering, schuldhulpverlening voor particulieren en zelfstandige ondernemers en het jongerenperspectieffonds.  In de Nota Schuldhulpverlening, welke eind 2024 ter vaststelling is aangeboden aan de raad,  formuleren we maatregelen om het uitvalspercentage te verlagen en de ondersteuning binnen het schuldhulpverleningstraject te optimaliseren.

Omschrijving (toelichting)

De gemeente biedt inkomensondersteuning aan mensen die geen werk en geen andere bron van inkomsten hebben. Daarnaast ondersteunen we mensen met een laag inkomen met bijzondere bijstand. We blijven streven naar een zo groot mogelijk bereik van regelingen voor bijzondere bijstand, ook om de gevolgen van armoede te verzachten, met name voor kinderen. Dit is een manier om de kansengelijkheid voor kinderen te bevorderen. 

In de Visiebrief 'Participatiewet in balans' kondigde toenmalig minister Schouten aan dat onder andere de Participatiewet getoetst gaat worden op eenvoud, de menselijke maat en uitvoerbaarheid. De  Participatiewet wordt in 2025 in de Tweede en Eerste Kamer behandeld.  De Participatiewet in Balans sluit aan bij het Project 'Werken volgens de bedoeling' dat is uitgerold in 2024 en waar in 2025 verder aan wordt gewerkt.  

In 2023 heeft het college de Nota Armoede vastgesteld. In 2024 hebben we gewerkt aan de ambities uit de nota en het uitvoeren van de acties en maatregelen die in de Nota Armoede staan beschreven. Zo hebben we de tool 'Bereken Uw Recht' gelanceerd. Met deze tool kan de inwoner online in één overzicht nagaan voor welke gemeentelijke toeslagen en regelingen men in aanmerking komt. Daarnaast zijn we  gestart met bijvoorbeeld het Volwassenenfonds Sport en Cultuur, waardoor inwoners met een laag inkomen deel kunnen nemen aan sport- of cultuuractiviteiten. Alle uitgevoerde activiteiten zijn terug te lezen in de voortgangsrapportage Nota Armoede. In 2025 werken we verder aan de acties en maatregelen uit de Nota Armoede. 

De Delftpas biedt alle Delftenaren de kans om mee te doen in de samenleving. Met de pas kunnen mensen in Delft en omgeving gratis of met korting activiteiten doen. Voor kinderen die in een huishouden wonen met een inkomen tot 120% van de bijstandsnorm is de schoolkostenregeling gekoppeld aan de Delftpas.  Het gebruik van het tegoed op de Delftpas is gestegen: ruim 92% van het beschikbare budget op de passen is opgemaakt. 

De ondersteuning van mensen die gedupeerd zijn door de kinderopvangtoeslagenaffaire bij de Belastingdienst is ook in 2024 doorgegaan. 

Omschrijving (toelichting)

We financieren de werkgelegenheid voor de werknemers Sociale Werkvoorziening (SW), beschut werk en van de ID-banen (Instroom-Doorstroombanen, een oude regeling die langzaam afloopt). De SW-medewerkers en Beschut Werk-medewerkers zijn allen in dienst van Werkse!. Bij de start van de Participatiewet is de toegang tot de sociale werkvoorziening afgesloten. Het aantal SW-medewerkers daalt door natuurlijk verloop daardoor jaarlijks. Voor de instroom in het nieuwe beschut werk geldt een rijkstaakstelling. De uiteindelijke omvang van het nieuwe beschut werk zal één derde zijn van het bestand van de voormalige Wet sociale werkvoorziening (Wsw). Dit jaar zijn we bijvoorbeeld gestart met de pilot 'zonder geldzorgen naar werk'. 

Omschrijving (toelichting)

Om het risico te verkleinen dat mensen (problematische) schulden maken, is voorlichting over het omgaan met geld en de mogelijkheden voor hulp belangrijk. We hebben ingezet op extra communicatie hierover en over de ondersteuning die de gemeente kan bieden, onder andere in Delft-West. De gemeente heeft die voorlichting aangeboden via verschillende kanalen.  In 2024 hebben we gewerkt aan een nieuwe nota schuldhulpverlening, die zijn beslag gaat krijgen in 2025. 

Omschrijving (toelichting)

In 2024 hebben we  onze inwoners ondersteund om zélf de regie over hun eigen leven te hebben en naar vermogen te kunnen meedoen in de samenleving. Goede basisvaardigheden dragen bij aan gelijke kansen, bevorderen inclusie en verminderen de tweedeling. Zo hebben we inwoners ondersteund in onder andere taal- , digivaardigheden en participatieplekken.  Sinds de invoering van de nieuwe wet Inburgering zijn ruim 700 Delftse nieuwkomers bij hun inburgeringstraject begeleid. In 2024 hebben de eersten hiervan hun traject succesvol afgerond.

Omschrijving (toelichting)

Het resultaat wijkt  € 5.369.000 positief af van de begroting. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

61 Samenkracht en burgerparticipatie € 3.084.000 (lasten + € 1.145.000, baten + € 1.939.000)
De rijksbijdrage voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne is net als voorgaande jaren hoger dan de kosten die de gemeente maakt. 

62 Toegang en eerstelijnsvoorziening € 396.000 (lasten - € 109.000, baten + € 505.000)
Er valt een bedrag van € 408.000 vrij van de balans met betrekking tot de Kinderopvangtoeslagaffaire (SPUK KOTA). In 2021-2022 is gewerkt met normbedragen en die waren iets hoger dan onze werkelijke kosten. Dit jaar is de vaststelling vanuit het Rijk binnengekomen voor die jaren. Daarmee valt nu het verschil tussen de gemaakte kosten en het ontvangen bedrag vrij.

63 Inkomensverstrekkingen € 784.000 (lasten + € 471.000, baten + € 313.000)
Er is een overschot doordat de definitieve beschikking vanuit het Rijk over de BUIG in oktober hoger was dan de uitgaven die de gemeente in totaliteit moet maken voor de Participatiewet. Wel zijn de kosten, met name als gevolg van indexatie, ook fors gestegen, maar heeft de verwachte stijging van het aantal uitkeringsgerechtigden lager uitgepakt dan voorzien.

64 WSW en beschut werk  € 544.000 (lasten  € 7.564.000, baten - € 7.020.000)
De afwijking op de baten en de lasten is met name het gevolg van de verrekeningen met de administratie van Werkse! Per saldo is er een voordelig resultaat op Werkse!  en zit er een voordeel op de ID-banen.

65 Arbeidsparticipatie € 561.000 (lasten + € 871.000, baten - € 310.000)
Het voordeel op arbeidsparticipatie bestaat uit verschillende onderdelen:

• € 331.000 voordeel op de lasten. De rijksmiddelen voor de uitvoering van de sociale werkvoorziening worden één op één doorgezet naar Werkse! Mochten deze middelen niet toereikend zijn, dan financiert de gemeente de onrendabele top. Dat bleek afgelopen jaar minder nodig te zijn dan verwacht. 
• € 371.000 voordeel op de lasten bestaat uit diverse kleine voordelen op uitgevoerde werkzaamheden uit de prestatieovereenkomst met Werkse!
• Het overige verschil is het gevolg van diverse kleine over en onderbestedingen op zowel de baten als de lasten.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Alleenverdienersproblematiek
In 2024 hebben we compensatie geboden aan huishoudens die netto onder het sociaal minimum uitkomen.  In 2025 gaan we hiermee door. Het Rijk zal voor 2025 een bedrag beschikbaar stellen bij de meicirculaire.  De hoogte van dit bedrag, weten we nog niet. Ook kan het zijn dat er nog huishoudens in beeld komen, die we in 2024 nog niet hebben gecompenseerd. Daarom stellen we voor om dit bedrag in de reserve te storten, zodat het beschikbaar blijft voor deze opdracht. 

Opvang Oekraïne
Voorgesteld wordt het overschot van de opvang Oekraïne-middelen te storten in de reserve Beleid en Uitvoering om de uitbreiding van het aantal flexwoningen voor opvang van Oekraïners en andere doelgroepen mogelijk te maken. Op basis van de inspanningsverplichting voor het opvangen van Oekraïense ontheemden is uitbreiding van het aantal opvangplekken nodig. Daarnaast is er dringend uitbreiding van sociale huurwoningen nodig voor diverse doelgroepen. We zien mogelijkheden om dit te doen op de locatie van de voormalige sporthal Brasserskade. De storting in de reserve is nodig om de businesscase rond te krijgen.

Omschrijving (toelichting)

Deze indicatoren in het jaarverslag beslaan één jaar, terwijl de Staat van Delft ( https://delft.notubiz.nl/document/14193854/1 ) een breder perspectief biedt door trends en ontwikkelingen op basis van deze indicatoren te analyseren. De gemeenteraad ontvangt de Staat van Delft eens per twee jaar.

Omschrijving (toelichting)

Groei aantal banen (werkzame personen)

De werkgelegenheid in Delft groeit en is in lijn met de ambities en ligt boven de doelstelling. Dat maakt dat het realistisch lijkt om de doelstelling te behalen om in de periode tot aan 2040 10.000 banen toe te voegen.

Vierkante meter bedrijfsruimte (VBO-industriefunctie)

Deze doelstelling is niet behaald. De ruimte in Delft staat onder druk en het toevoegen van vierkante meters voor werk is in 2024 wederom gestagneerd. De oorzaken zitten met name in het later opleveren van gebiedsontwikkelingen en de prijsstijgingen in de markt waardoor de businesscase van een ontwikkeling verandert ten gunste van niet-bedrijfsruimte. 

Overnachtingen toeristen

Deze doelstelling is in 2024 helaas niet behaald. Naar verwachting is dit het gevolg van een aantal redenen, waaronder het relatieve slechte weer in het voorjaar waardoor het toeristisch seizoen later op gang kwam. Dit heeft met name op de kampeerterreinen effect gehad (-12.000 overnachtingen ten opzichte van 2023). Maar ook de onttrekking van hotelkamerruimte in het Campanile Hotel voor gebruik door het COA geheel 2024 zorgt voor minder overnachtingen ten opzichte van 2023. Deze ontwikkeling was nog niet voorzien bij het opstellen van de doelstellingen voor 2024. De derving in toeristenbelasting is gecompenseerd door het COA.

Omschrijving (toelichting)

Ondernemersfonds

De gemeente heeft een opslag op de onroerendezaakbelasting niet-woningen en keert deze uit aan het Ondernemersfonds. Het Ondernemersfonds heeft in 2024 onder andere een bijdrage geleverd aan de volgende projecten: marktconcert van het Chamber Music Festival, netwerkbijeenkomsten van Delft Verbindt, Matthäus Passion, Fringe Festival, Delft Verlicht, marketingactiviteiten voor de Delftse Festivalzomer, het evenement Politiek en ondernemers, thema-avond winkelcriminaliteit en de Dag van de Ondernemer. Ook is de stad weer voorzien van bloemen en sfeerverlichting. 

Daarnaast heeft het Ondernemersfonds een bijdrage geleverd aan het project Lokaal Inkopen en opnieuw aan Innovatiedistrict Delft.

Accountmanagement bedrijven

In 2024 was accountmanagement actief op alle terreinen van de economie: er werd ingezet op de kennisintensieve economie door versterking van het ecosysteem en op de stadsverzorgende economie door gericht accountmanagement op het midden- en kleinbedrijf in de binnenstad en op de bedrijventerreinen. 

Waar het gaat om de kennisintensieve economie lag de focus op het laten landen en behouden van (internationale) bedrijven in en voor Delft die goed passen in het Delftse (kennis) ecosysteem.

Bij stadsverzorgende economie lag de focus op het versterken van de relatie, het ophalen van signalen, het zorgen voor onderlinge interactie en het leggen van verbindingen die bijdragen aan de zichtbaarheid van het midden- en kleinbedrijf. Daarin is in het bijzonder veel tijd en aandacht gegaan naar de implementatie van het terrassenbeleid in de binnenstad.

Omschrijving (toelichting)

Ruimte om te ondernemen
Het realiseren van ruimte om te ondernemen is de grootste opgave voor economie in de komende jaren. De cijfers laten zien dat het behalen van de in 2018 gestelde ambitie om 100.000 vierkante meter bedrijfsruimte toe te voegen, nog niet in zicht is. De aanscherping van de beleidslijn zoals die is opgenomen in het in 2024 vastgestelde Actieprogramma Ruimtelijke-Economische Visie 2024-2026 is in werking getreden. Zo wordt er terughoudend omgegaan met transformatie van bedrijfsruimte, dient elke ontwikkeling ten minste 10% van de ruimte aan niet-wonen toe te kennen en wordt strenger toegezien op de naleving van de gemaakte afspraken over vierkante meters met projectontwikkelaars. Dit heeft in 2024 nog niet geleid tot daadwerkelijke resultaten in de vorm van vierkante meters, maar het effect is merkbaar aan alle gebiedsontwikkelingstafels en zal in de komende jaren leiden tot de daadwerkelijke realisatie van vierkante meters bedrijfsruimte.

Naast de oplevering van het Actieprogramma Ruimtelijk-Economische Visie 2024-2026, is in 2024 de eerste fase van het Programma betaalbare bedrijfsruimte gedeeld met de raad. Deze fase heeft geresulteerd in een lijst met 20 mogelijke instrumenten die de gemeente in kan zetten voor de realisatie van betaalbare bedrijfsruimte. Momenteel wordt gewerkt aan de uitwerking van een aantal van deze instrumenten in fase 2.

Werkgelegenheid
Het tweede doel van het economische beleid is om werkgelegenheid te realiseren op alle niveaus. Daarvoor is voldoende ruimte voor groei van bedrijven een belangrijke voorwaarde. De resultaten laten zien dat er in 2024 boven de gestelde doelstelling aan werkgelegenheid is toegevoegd. Een precieze analyse hiervan wordt momenteel uitgewerkt en zal in de eerste helft van 2025 met de raad worden gedeeld.

Versterking ecosysteem
Delft heeft een krachtig ecosysteem dat werkt als permanente kraamkamer voor innovaties en innovatieve bedrijven. Daar worden lokaal, regionaal, landelijk en internationaal de vruchten van geplukt. Delft heeft hiermee een belangrijke en zeer waardevolle positie in de regio en daarbuiten. Om die positie te behouden, is het zaak om blijvend in te zetten op versterking van dit ecosysteem. Dit is in 2024 voornamelijk gedaan binnen de opgave van het Innovatiedistrict Delft.

In 2024 hebben we opnieuw een bijdrage verleend aan YES!Delft, InnovationQuarter en Planet B.io voor hun rol in de versterking van het Delftse ecosysteem.

Internationaal beleid
Er is afgelopen jaar blijvend ingezet op de pijlers Samenwerking, Beïnvloeding & Uitvoering. In 2024 heeft de nadruk van de inzet gelegen op het binnenhalen en verantwoorden van subsidies. Daarnaast is onderzoek gedaan naar kennis over benutting van kansen in Europa. Met betrekking tot de Europese subsidie zijn middelen uit het ESF verkregen.  Samen met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland zijn verkennende gesprekken gevoerd voor geschikte subsidieopenstellingen ten behoeve van de ontwikkeling van het Gemeentelijke Gegevens Model waar internationale belangstelling voor is.

Omschrijving (toelichting)

Evenementenbeleid

In 2024 is de kadernota Evenementen opgesteld. Bij het vaststellen van deze nota zijn twee moties aangenomen. Dat zijn de motie 7.3.1 Verduurzamingsduwtje in de rug voor evenementen en de motie M 5.3.3 Delftse evenementen bekend bij iedereen. In 2024 is gestart met de uitvoering hiervan. Hiermee wordt gewerkt aan het verder bekend maken van de evenementen bij inwoners en bezoekers en aan het opzetten van een programma dat de bijdrage van evenementen aan de Delftse duurzaamheidsdoelen verhoogt. In dit kader is de pilot om met duurzame bekers te werken tijdens Koningsdag en Lichtjesavond verder uitgevoerd. In 2024 is ook gestart met het updaten van de huidige locatieprofielen.

In 2024 hebben 14 evenementen een bijdrage gekregen uit het budget voor evenementenbeleid (waarvan 9 middels subsidie en 5 middels inkoop).

Toerisme

Delft Marketing was in 2024 wederom de belangrijkste uitvoeringsorganisatie als het gaat om de bezoekerseconomie. Hoogtepunten voor Delft Marketing uit 2024 zijn de lancering van de nieuwe website, de verhuizing van het kantoor naar Huis van Delft en de diverse succesvolle marketingcampagnes als de Festivalzomer, 365 dagen Delft, Delft Verlicht, Koop & geniet lokaal en Hartje Delft.

Ook is in 2024 succesvol samengewerkt om de bezoekerseconomie te versterken om zo de Visie Toerisme 2030 uit te voeren.  De coördinatie daarvan werd opnieuw opgepakt door het Platform Bezoekerseconomie. In 2024 konden zij voor het eerst gebruik maken van de bijdrage die afkomstig is uit de verhoging van de toeristenbelasting (het zogenaamde 'kwartje'). Daarvoor is in 2024 ingezet op onder meer: 

• Toegankelijke bezoekerseconomie: toilettoegankelijkheid (Hoge Nood) en fysieke toegankelijkheid (Ongehinderd).
• Duurzame bezoekerseconomie: echt Dellufs Bakkie (recyclebare beker die wordt uitgegeven bij onder meer de horeca) en door uitgifte van vogelhuisjes/insectenhotels die beschikbaar zijn gesteld aan inwoners als cadeau namens de sector.
• Marketingcampagnes: 365 dagen Delft en Festivalzomer.

Omschrijving (toelichting)

In 2024 is de samenwerking met de Stichting Centrum Management Delft (SCMD) voortgezet. De focus van SCMD lag in 2024 vooral op communitybuilding. Het contact met de binnenstadsondernemers is versterkt en uitgebouwd. Tevens is ingezet op zichtbaarheid middels een nieuwe online omgeving en een binnenstadscampagne (in samenwerking met Delft Marketing) onder de propositie Hartje Delft. SCMD heeft daarnaast een verkenning gedaan naar de opzet van een BIZ (Bedrijven Investerings Zone) voor de binnenstad. Dit heeft in 2024 nog niet tot resultaat geleid.

Omschrijving (toelichting)

Het Vastgoedbedrijf draagt actief bij aan concrete vastgoedvragen die voortkomen uit de vastgestelde opgaven. 
Het jaar 2024 heeft onder andere in het teken gestaan van: 
•    Het realiseren van een inpandige fietsenstalling aan de Oude Langendijk 13;
•    Het aankopen en juridisch leveren van het pand Buitenhofdreef 2. Met de aankoop is, conform het Masterplan Kop van Buitenhof, mogelijk om op termijn een gebied met water en groen te realiseren;
•    De juridische levering van het pand Marlotlaan 5 aan de gemeente. Het pand wordt de komende jaren ingezet voor het huisvesten van het Mercurius College. Om dit mogelijk te maken is gestart met het voorbereiden van de verbouwing. 
•    Het voorbereiden van het groot onderhoud aan de toren van de Nieuwe Kerk. De aanbesteding heeft vertraging opgelopen, hierdoor zal het groot onderhoud worden uitgevoerd in 2025/2026;
•    Het afwikkelen van het huurcontract met Stichting Prinsenkwartier voor Sint Agathaplein 4. Kadmium en Kunstsuper blijven, vooralsnog voor een periode van 2 jaar, op deze locatie gevestigd. Het pand wordt verder geschikt gemaakt voor tijdelijke huisvesting van museum Prinsenhof en de gemeente is op zoek naar een horeca-exploitant;
•    Het aangaan van nieuwe overeenkomsten voor het object Van Bleyswijckstraat 93-103 voor het project Woondiversiteit;
•    Het aangaan van een contract met Stichting Rode Feniks om het initiatief Buurtfabriek ruimte te bieden om hun activiteiten uit te voeren aan de Mozartlaan;
•    Het uitvoeren van duurzaamheidsmaatregelen aan de objecten Nassaulaan 23 en de voorbereiding van maatregelen aan de Sint Agathaplein 4.  Een beeld over de stand van zaken op portefeuilleniveau, een herijking van de routekaart vastgoedbedrijf portefeuille en een nieuw uitvoeringsplan, ontvangt de raad in het 1e kwartaal 2025;
•    Het opstellen van de nota Vastgoedbedrijfanalyse,. Het voorbereiden van deze nota heeft meer tijd gekost dan verwacht,. De nota ontvangt de raad in het 1e kwartaal 2025;
•    De haalbaarheidsanalyse voor het inpassen van Erfgoed in Westvest 9;
•    Het uitwerken van een go/no go-besluit om het pand Rietveld 49 te verbouwen;
•    De verkenning naar de toekomst van Theater de Veste en het vervolgproces.

Het is in 2024 niet gelukt om minnelijke overeenstemming te bereiken met de huurder van Schoolstraat 1 irt de renovatie van het Museum Prinsenhof.  Het opstellen van een toekomstrategie voor de Oostpoort is doorgeschoven naar 2025, het pand wordt ingezet middels leegstandsbeheer. 

Omschrijving (toelichting)

Het resultaat wijkt  € 1.041.000  positief af van de begroting. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

03 Beheer overige gebouwen en gronden € 401.000 (lasten + € 923.000, baten -/- € 522.000)

Het voordeel bestaat voornamelijk uit:

1. De gemeente heeft succesvol verweer gevoerd tegen de dagvaarding in een civielrechtelijke procedure over de financiële afwikkeling van een regiecontract voor onderhoud. De hiermee samenhangende risicovoorziening valt vanwege de afwikkeling vrij (€ 279.000 voordeel). De feitelijke uitspraak is nog niet binnen maar de voorziening is wel vrijgevallen.
2. Er is sprake van een voordeel van € 183.000 doordat geraamde werkzaamheden uiteindelijk goedkoper zijn uitgevoerd.
3. Voor € 150.000 is sprake van werkzaamheden die in 2024 zijn voorbereid en waarvan de feitelijke realisatie in 2025 zal plaatsvinden. Voorgesteld wordt  om het bedrag  over te hevelen naar 2025. 
4. Het gereserveerde bedrag voor het gebruiksklaar maken van Rietveld 49 voor een andere functie in afwachting van verdere besluitvorming over de verbouwing is niet uitgegeven. Dit komt doordat de voorbereiding meer tijd heeft gekost, waardoor de werkzaamheden te dicht op de besluitvorming voor het project Rietveld is komen te liggen en hierdoor over een te beperkte tijd waarde oplevert. Hierdoor is sprake van een voordeel van € 80.000.
5. De personeelskosten zijn € 260.000 lager uitgevallen door lagere salarislasten, lagere kosten voor inhuur en overige personeelslasten dan waarmee rekening was gehouden bij de Najaarsrapportage 2024.
6. Overig € 29.000 nadeel. Dit zijn afwijkingen kleiner dan €100.000 en behoeven verder geen toelichting.
7. De gegevens van Werkse! levert een lagere huuropbrengst op van € 522.000. Tegenover dit nadeel staat een voordeel voor eenzelfde bedrag  op het programma Werk en Inkomen. We laten alleen het netto bedrag zien.

31 Economische ontwikkeling € 392.000 (lasten + € 354.000, baten + € 38.000)
Binnen taakveld Economische Ontwikkeling zijn incidentele uitgaven begroot voor een huurgarantie met ASR (NEXT), waarvoor in 2020 afspraken zijn gemaakt over een garantstelling voor gederfde huurinkomsten. De dekking voor de huurbijdrage komt uit de reserve Stad. In 2024 heeft ASR (NEXT) een lagere huurbijdrage nodig gehad dan oorspronkelijk begroot als gevolg van goede verhuurcijfers, waardoor zij geen aanspraak hebben gedaan op de beschikbare huurgarantie voor 2024.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Stadskantoor

De voorbereiding van het aanpakken van de restpunten stadskantoor, met name onderhoud dak, heeft meer tijd gekost dan eerder gepland. De realisatie zal hierdoor plaatsvinden in 2025.

Herhuisvesting cultureel erfgoed

Dit betreft de voorbereiding van de herhuisvesting van de gemeentelijke afdeling Erfgoed. In 2024 is onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om Erfgoed te herhuisvesten op Westvest 9. Dit onderzoek wordt in 2025 afgerond, waarna besluitvorming hierover volgt.

Sint Agathaplein 4 ventilatie

Het aanbrengen van ventilatie voor de gebruiksmogelijkheden van het gebouw Sint Agathaplein 4 is vertraagd in afwachting van de vergunning. Hierdoor zijn niet alle geraamde kosten in 2024 uitgegeven. 

Inrichting Willem van Oranje

Het theater is na vertraging eind 2024 verder gegaan met de bouw van het theater. In verband hiermee zijn de investeringen vanuit het bouwdepot voor de aanleg van voorzieningen en de buitenruimte vertraagd.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

De voorbereiding voor de sloop van de opstal Ezelsveldlaan en het herstel van de bedieningshuis Kolenhavenbrug  zijn in 2024 voorbereid. De feitelijke realisatie vindt plaats in 2025.  

Omschrijving (toelichting)

Deze indicator in het jaarverslag beslaat één jaar, terwijl de Staat van Delft ( https://delft.notubiz.nl/document/14193854/1 ) een breder perspectief biedt door trends en ontwikkelingen op basis van deze indicatoren te analyseren. De gemeenteraad ontvangt de Staat van Delft eens per twee jaar.

Omschrijving (toelichting)

Met elkaar: vertrouwensscore B&W

We streven ernaar om tussen 2023 en 2030 het vertrouwen in het college van burgemeester en wethouders te laten stijgen naar het rapportcijfer 7. Dat is ambitieus, maar het laat zien waar we voor staan en waar we op inzetten.

Waardering dienstverlening
Als input voor deze indicator gebruiken we de tweejaarlijks Omnibusenquête. In 2023 waardeerden de Delftenaren de dienstverlening van de gemeente in het algemeen met een 7,8.

Omschrijving (toelichting)

In 2024 is verder ingezet op het versterken van de relatie tussen stad en bestuur en tussen bewoners onderling. Binnen de organisatie wordt steeds meer gestuurd op handelen volgens het gedachtengoed van Samen maken we de stad. We werken daarbij in 2 lijnen: een organisatie-ontwikkelprogramma en een uitvoeringsprogramma. Samen maken we de stad is onder meer onderdeel geworden van het leiderschapsprogramma, waarbij een deel van de training in de stad heeft plaatsgevonden. Voor het verspreiden van het gedachtengoed zijn ambtenaren aan de slag gegaan met onder meer de factor P-training, waarbij participatie centraal staat. Ook is de interne communicatie op gang gebracht met een reeks interviews van collega’s over hun werk in en met de stad en zijn uitgangspunten van Samen maken we de stad geborgd in onze Visie op Delftse Dienstverlening.

In de stad zien we dat veel Delftenaren zich dagelijks inzetten voor de stad en voor elkaar via bijvoorbeeld vrijwilligerswerk, maar ook door mee te denken bij ontwikkelingen in de stad. We stimuleren participatie, initiatieven van bewoners en maatschappelijke organisaties en bevorderen waar mogelijk gemeenschapszin en onderlinge betrokkenheid. Een aantal voorbeelden zijn: 
•    Een groenvisie opgesteld in overleg met de stad en in het plan aandacht voor samen maken we de stad (groener). 
•    Het participatieproces in de Multatulibuurt, waarin samen met de bewoners is gewerkt aan integrale aanpak van de buurt met een warmte-uitvoeringsplan, rioleringsplan, wijkregie en een Plan voor de inrichting van de openbare ruimte.
•    De wijze waarop bewoners zijn betrokken om de openbare ruimte te herinrichten in de van-gevel-tot-gevel projecten in Buitenhof en Voorhof. Een van de partners, De Papaver, heeft hiervoor de Steenbreektrofee gewonnen.
•    De wijze waarop bewoners zijn betrokken bij gevel-tot-gevel projecten in Buitenhof en Voorhof.  De Klimaatmaat, onderdeel van de Papaver, nodigde inwoners en scholen uit om mee te doen met vergroenen van eigen terrein. Zij wonnen daarmee de Steenbreektrofee.
•    De wijkregie die vorig jaar is gestart met de leefbaarheids overleggen, spreekuren en initiatiefbegeleiding is verder uitgebreid.
•    De samenwerking met de TU Delft en studentenorganisaties om zich meer maatschappelijk in te zetten voor Delft. De Social Impact Hub verbindt studenten en maatschappelijke organisaties en heeft de eerste projecten afgerond.
•    Extra inzet voor Delft voor Elkaar voor vrijwilligerswerk. En voor de vrijwilligersorganisaties is sinds dit jaar een onafhankelijke vertrouwenspersoon aangesteld.

Omschrijving (toelichting)

Delft heeft een bijzondere positie als middelgrote stad tussen Rotterdam en Den Haag, als stad met een centrumfunctie voor woonplaatsen in de omgeving, en als stad met een technische universiteit. Vanuit deze positie gaf Delft ook in 2024 prioriteit aan verbinding in samenwerkingsverbanden en contact met buurgemeenten.  

Voor de (netwerk)samenwerkingen VNG, G40 en GR MRDH dragen we bij via contributie vanuit het programma Stad en Bestuur.

We vertegenwoordigen Delft binnen de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) in de algemene ledenvergaderingen (ALV). Daar bepalen gemeenten samen de koers voor contacten met het Rijk over rijksbeleid,  regelgeving, uitvoeringskaders en financiering én maken we keuzes voor gezamenlijke gemeentelijke uitvoering (GGU).
In de juni-ALV - net na de presentatie van het hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet - was de VNG-boodschap aan het Rijk: 'er moet óf geld bij óf er moeten taken af.’ In de najaars-ALV was de oplossing nog niet dichterbij. Daarom steunde Delft met de andere gemeenten het VNG-besluit om de samenwerking met het Rijk aan het vervolg op het Integraal Zorgakkoord te stoppen. Voorafgaand aan de ALV werd met het Rijk over de jeugdzorg afgesproken dat het Rijk niet langer kijkt óf er geld bij moet, maar hóe dat geregeld kan worden. De VNG kondigde een gang naar de rechter aan, indien er in februari geen oplossing is vanuit het Rijk. Er was er massale steun van de gemeenten (98%) voor de oproep aan het Rijk om het bestaande asielinstrumentarium (de 'spreidingswet') te behouden tot de keten op orde is. En er werd opgeroepen tot een langetermijnplan voor de huisvesting van Oekraïners. Delft steunde deze oproepen.

In het G40-netwerk van (middel)grote steden bepalen we op stedelijke vraagstukken ook de koers voor bovenlokale belangenbehartiging en kennisvergroting. Een samenwerking waarbij de G40 en de VNG elkaar complementeren en versterken.

In 2024 werd de 10 jaar samenwerking binnen de Gemeenschappelijke Regeling Metropoolregio Rotterdam Den Haag (GR MRDH) geëvalueerd met een extern feitenonderzoek en gesprekken met bestuurders en raden in de regio. Het actieplan naar aanleiding van de evaluatie komt in 2025 voor zienswijze langs de raden van de deelnemende gemeenten. Ook werd in 2024 de nieuwe MRDH-bijdrageregeling economisch vestigingsklimaat vastgesteld. We bepalen de Delftse inbreng in de MRDH, samen met de Delftse Delegatie van gemeenteraadsleden, die lid zijn van de MRDH-adviescommissies binnen de MRDH voor verkeer en economisch vestigingsklimaat. 

Delft is in meer (tijdelijke) netwerkverbanden actief. Ook is de gemeente partij in diverse publiekrechtelijke Gemeenschappelijke Regelingen, die een aantal gemeentelijke taken realiseren. De inhoudelijke advisering op bestuurlijke samenwerking- en netwerkverbanden heeft betrekking op diverse doelstellingen in de programmabegroting.

In de paragraaf Verbonden Partijen, treft u een overzicht van onder andere gemeenschappelijke regelingen.

Omschrijving (toelichting)

Delft kent drie grote en langjarige opgaven. Om deze opgaven te realiseren hebben we andere partijen nodig. In 2024 zijn de public affairs-activiteiten (lobby, bilaterale en netwerksamenwerking en een passende organisatie) versterkt en meer met elkaar in verband gebracht. De inzet op de grote en langjarige opgaven is nog meer verbonden met de samenwerking in netwerkverbanden. 

Ook de inzet op externe samenwerking op public affairs met de Economic Board Zuid-Holland, en het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid en de TU Delft zijn versterkt. De gemeente Delft heeft daarnaast - vanuit verschillende taken en doelen - contact met de provincie Zuid-Holland. In het kader van de brede public affairs-aanpak, ook op het gebied van strategische partners, is in 2024 nadrukkelijk gewerkt aan intensivering en coördinatie van de contacten met de provincie.

In 2025 zetten we vervolgstappen in de professionalisering, om de uitvoering van de gemeentelijke (lobby-)agenda effectiever en efficiënter vanuit public affairs te ondersteunen.  

Omschrijving (toelichting)

Met onze dienstverlening ondersteunen wij inwoners, ondernemers, organisaties en bezoekers om hun zaken eenvoudig te regelen. De organisatie werkt hieraan op basis van een visie, met vier leidende principes: in onze dienstverlening werken we voor en samen met de stad, we zijn er voor iedere Delftenaar, onze dienstverlening is toegankelijk én is eigentijds.

We hebben gewerkt aan het uitvoeren van de visie op dienstverlening, concreet aan de volgende trajecten:

Selfservicezuil
Eerder werkten we met de selfservicezuil (onbemand loket) in de publiekshal, naast onze dienstverlening via website, balie, telefoon en sociale media. Dat blijkt echter niet voldoende. Mensen hebben in bepaalde gevallen behoefte aan persoonlijk contact. De gemeente opende daarom begin oktober een informatiebalie in het stadskantoor waar mensen met vragen over gemeentelijke dienstverlening terecht kunnen. Dit sluit ook aan bij onze visie op dienstverlening. We leveren passende dienstverlening voor iedereen, laagdrempelig en eenvoudig in gebruik. Zo zijn we toegankelijk voor iedere Delftenaar.

Dienstverleningsplatform (eigen ontwikkelomgeving)
De gemeente heeft veelal in eigen beheer een groot deel van haar dienstverlening gedigitaliseerd. We gaan deze eigen ontwikkelde dienstverleningsomgeving vervangen. In 2024 hebben we een advies opgesteld over de mogelijke scenario’s voor de nieuwe omgeving. In 2025 maken we een keuze uit de voorgestelde scenario's en starten we met de realisatie.

Artificial intelligence
We hebben een verkenning gedaan naar de toepassingen van artificial intelligence (AI) in dienstverlening, zoals chatbots en voice-assistenten. Deze toepassingen bieden kansen, maar bevinden zich vaak nog in de pilotfase. We blijven de ontwikkelingen in de komende periode volgen en onderzoeken verder, binnen de wettelijke kaders van informatiebeveiliging en privacy, of ze meerwaarde hebben voor de Delftse dienstverlening.

Omschrijving (toelichting)

Als gevolg van BBV-regelgeving met betrekking tot overhead is net als vorige jaren een groot deel van de informatie over dit programma opgenomen bij het programma 'Overhead'. Daarnaast verwijzen we voor een nadere invulling van wat we gaan doen naar de paragraaf 'Bedrijfsvoering'.

Omschrijving (toelichting)

Het resultaat wijkt  € 715.000 positief af van de begroting. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

01 Bestuur € 202.000 (lasten + € 102.000, baten + € 100.000)
De onderschrijding op het taakveld Bestuur van  € 202.000 is deels het gevolg van krapte in capaciteit. Enerzijds is iets minder capaciteit ingezet op het versterken van de relatie tussen stad en bestuur en tussen bewoners onderling. In de public affairs-doorontwikkeling  hebben we ons gericht op het verstevigen van de bestuurlijke kernboodschappen, en de bilaterale-/netwerksamenwerking. Komende jaren willen we alsnog invulling geven aan de verdere professionalisering van de eigen organisatie en het regelen van externe kennis op dossierbasis. Het werkbudget Agenda Delft 2040 is niet gebruikt.

02 Burgerzaken  € 116.000  (lasten -/- € 233.000, baten + € 349.000)
Het taakveld Burgerzaken heeft per saldo een onderschrijding van € 116.000. Dit wordt veroorzaakt door de piek in het aantal vragen voor de reisdocumenten. Dit is een rechtstreeks gevolg van het aflopen van de 10 jaar geldigheidsduur van deze reisdocumenten. Dit had tot gevolg meer legesopbrengsten dan begroot en meer lasten voor extra inhuur om de piek in reisdocumenten op te vangen. De overschrijding van de baten en lasten is het gevolg van de “paspoortenpiek”. Deze past binnen bestaand beleid.

08 Overige baten en lasten € 365.000 (lasten + € 367.000, baten  -/- € 2.000)
De overige baten en lasten hebben een onderschrijding van € 365.000. Dit wordt veroorzaakt door minder uitstroom van personeel, welke kwalificeren om ten laste van dit budget te worden gebracht. De onderschrijding van de lasten is het gevolg van minder uitstroom, welke voldoen aan de interne voorwaarden. Deze past binnen bestaand beleid.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Investering bedrijfsmiddelen
De begrote investeringen voor 2024 zijn niet gerealiseerd en worden geherfaseerd naar 2025. De onderschrijding van de investeringen is het gevolg van gebrek aan capaciteit. Deze past binnen bestaand beleid.

Omschrijving (toelichting)

De doelstelling van het programma Raad omvat het waarborgen van een democratisch bestuur, dat effectief, doelmatig, transparant en betrouwbaar functioneert. De betrokkenheid van inwoners bij het politiek bestuur van de gemeente is daarbij van wezenlijk belang voor het draagvlak van genomen besluiten.

Beleidstoelichting
De gemeenteraad heeft 39 leden die allemaal inwoner zijn van Delft. Gezamenlijk vertegenwoordigen zij alle inwoners van onze stad. De gemeenteraad is het hoogste bestuurlijke orgaan van de gemeente en vormt samen met de burgemeester en het college het bestuur van Delft. De gemeenteraad bepaalt de (financiële) kaders waarbinnen het college van burgemeester en wethouders het beleid voor Delft moet uitwerken en uitvoeren. Daarnaast controleert de gemeenteraad of het college het beleid naar behoren uitvoert en (onvoorziene) problemen afdoende aanpakt. Hierbij geeft de gemeenteraad ook invulling aan haar volksvertegenwoordigende rol door in actieve verbinding met de stad te staan. Bij deze taken worden de gemeenteraadsleden ondersteund door een aantal commissieleden.

Omschrijving (toelichting)

Het programma Raad omvat de activiteiten en bijbehorende kosten die samenhangen met het goed functioneren van de gemeenteraad, waaronder de vergoedingen voor gemeenteraads- en commissieleden, fractievergoedingen, vergaderkosten, werk- en wijkbezoeken, voorlichtingsbijeenkomsten, de kosten voor de externe accountant, communicatiemiddelen en audiovisuele apparatuur, het budget van de Delftse Rekenkamer, de inzet van de Stadsbouwmeester en de ondersteuning en advisering door de medewerkers van de griffie. De griffie bestaat uit ambtenaren die de gemeenteraad ondersteunen. De griffie brengt zelf een kort jaarverslag uit over 2024 in de vorm van een infographic waarin wordt teruggeblikt op de belangrijkste activiteiten van de gemeenteraad in 2024.

Naast de reguliere werkzaamheden, is in 2024 voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 een start gemaakt met de campagne 'Ja, ik wil!' waarbij nieuwe potentiële raadsleden worden gezocht die in 2025 een opleidingstraject krijgen aangeboden. Voor dit opleidingstraject hebben 70 mensen zich aangemeld waaruit 60 mensen zijn geloot die het traject ook daadwerkelijk kunnen gaan volgen.

Delftse Rekenkamer (DRK)
De DRK werkt voor de gemeenteraad en doet onafhankelijk onderzoek naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van het gemeentebeleid. Daarnaast adviseert de DRK de gemeenteraad over hoe het beleid en uitvoering beter kunnen. Het Jaarverslag 2024 van de DRK bevat een uitgebreide toelichting op het werk van de DRK in 2024 en wordt separaat aan de raad aangeboden.

Stadsbouwmeester
De Stadsbouwmeester is een onafhankelijk adviseur van de gemeenteraad, het college en ambtelijke organisatie die de samenhang tussen verschillende projecten binnen de stad stimuleert en hierbij zo veel mogelijk samenwerkt met de stad. Hij heeft een vrije, inspirerende, verbindende en agenderende rol naar zowel de raad, het college als de ambtelijke organisatie en stimuleert het debat met de stad. De Stadsbouwmeester brengt ongeveer eens per kwartaal een verslag uit dat aan de raad wordt aangeboden en wordt besproken in de raadswerkgroep Leefomgeving.

Accountant
De gemeente heeft een externe accountant die werkt voor de gemeenteraad en ook door de gemeenteraad wordt geselecteerd. Sinds medio 2024 heeft de raad na een openbare aanbestedingsprocedure in Deloitte een nieuwe accountant gevonden. De accountant vormt een oordeel over het getrouwe beeld van de jaarstukken, inclusief de rechtmatigheidsverantwoording. Daarmee heeft de accountant een ondersteunende rol in de planning- en controlcyclus.

Omschrijving (toelichting)

Het resultaat wijkt  € 1.000 positief af van de begroting. 

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Het programma Raad laat over 2024 een positief resultaat zien van afgerond € 1.000. Binnen het programma zijn er diverse over- en onderschrijdingen. De belangrijkste overschrijdingen bestaan uit accountantskosten en vergaderkosten voor de raad. De accountantskosten zijn afgerond € 50.000 hoger dan geraamd, omdat met de nieuwe accountant een andere wijze van factureren is afgesproken waardoor de kosten anders over de jaren worden verdeeld. Volgend jaar zal deze overschrijding naar verwachting dan ook niet meer plaatsvinden. Daarnaast zijn de vergaderkosten voor de raad afgerond  € 45.000 hoger dan geraamd vanwege de stijging van de tarieven van de interne doorberekening. Voorgesteld zal worden dit bedrag in de Kadernota 2026 structureel bij te ramen. De belangrijkste onderschrijdingen bestaan uit het budget van de Delftse Rekenkamer en de kosten voor de griffie. De onderschrijding van de kosten voor de griffie bedraagt afgerond € 55.000. De ongebruikte loonruimte wordt de komende jaren echter steeds kleiner in verband met de doorontwikkeling van de griffie. Het restant van de Delftse Rekenkamer bedraagt afgerond € 42.000 dat conform de Verordening Delftse Rekenkamer 2023 wordt overgeheveld naar 2025.

Excel-tabel

Omschrijving (toelichting)

Conform artikel 6, tweede lid van de Verordening Delftse Rekenkamer 2023 wordt voorgesteld het restant van het budget van de Delftse Rekenkamer van 2024 over te hevelen naar het budget voor 2025. Dit betreft een bedrag van afgerond  € 42.000.