1. Inleiding

Koersvast 
Als college bouwen we voort op de koers die de raad en voorgaande colleges hebben ingezet. Onze aandacht gaat uit naar een evenwichtige opbouw van onze groeiende stad - met kansen voor iedereen. En we benutten de kracht van Delft als stad van techniek en innovatie. In het laatste jaar van deze collegeperiode pakken we door en voeren we uit. 

We hebben gekozen voor vijf accenten: Delft kansrijk voor iedereen, Ruimte voor wonen, Een gezonde en veilige stad, Een duurzame stad en Economische kracht en bruisende stad. Daarbij leggen we de focus op onze drie langjarige opgaven: Delft-West, het Innovatiedistrict Delft en de energietransitie. Op deze opgaven weten we de stad, partners en medeoverheden aan ons te binden, veel middelen te vergaren en zetten we stappen voorwaarts. Hiermee versterken we Delft als een duurzame en vitale stad. Als college zijn we trots op de voortgang die is geboekt en op de zichtbare resultaten in de stad.  

Afmaken en voorbereiden
Deze kadernota staat opnieuw in het teken van uitvoeren en afmaken waarmee we zijn gestart. We borgen de continuering hiervan in de overgangsfase naar een nieuw college. We stellen kaders voor een sluitende programmabegroting voor de periode 2026-2029.   

In deze kadernota besluiten we wat nu noodzakelijk is. We geven - gedwongen door het Rijk - maar beperkt middelen uit en reserveren middelen voor de toekomst. Ook geven we inzicht en overzicht in wat nodig is om onze ambities op de langere termijn - tot 2040 - te realiseren. Vanuit dit inzicht en overzicht kunnen de nieuwe raad en het volgende college nadere keuzes maken voor de langere termijn. Want niet alles kan: de financiële middelen zijn immers begrensd, de ruimte in de stad is schaars en de uitvoeringskracht niet onbeperkt. Met alle ontwikkelingen en onzekerheden voor de toekomst is het belangrijk dat we als bestuur enigszins wendbaar en flexibel blijven in onze uitgaven. 

Samen maken we de stad
We benutten de kracht van Delft, samen met inwoners, ondernemers, partners en medeoverheden. We zien dat samenwerkingen verduurzamen, intensiveren en vruchten afwerpen. Aan het begin van onze collegeperiode lag de nadruk op het verkrijgen van cofinanciering voor de opgaven. Inmiddels zijn we met verschillende coalities van samenwerkingen volop mooie projecten aan het uitvoeren in de stad. 

Een mooi recent voorbeeld van zo’n samenwerking is de opening van het Stationshuis Delft West. Dit is een plek waar inwoners altijd welkom zijn voor hulp, advies en ontmoeting, met als doel om gelijke kansen te bevorderen. Een ander voorbeeld is de ontwikkeling van de geothermiebron, de bouw van de warmtepompcentrale en de aanleg van het open warmtenet - waarmee in de eerste fase 6.000 huizen in de Voorhof en de Buitenhof worden verwarmd. En de recent opnieuw bekrachtigde samenwerking voor het Innovatiedistrict Delft tussen vijf partijen.  

Financieel beeld
Delft zal in het najaar een sluitende Programmabegroting 2026-2029 aanbieden. Dit is mogelijk dankzij de maatregelen die zijn geïnventariseerd in het 'Handelingsperspectief Begroting 2026 e.v.', de inspanningen die afgelopen jaren zijn geleverd met het herstelplan ‘Delft in balans’ én door robuust begrotingsbeleid, waarmee we tijdig hebben geanticipeerd op het ravijnjaar 2026. De andere kant van de medaille is dat door de schaarste aan middelen vanuit het Rijk bepaalde investeringen noodzakelijkerwijs zijn uitgesteld en voor structurele beleidsuitgaven slechts incidentele dekkingsmiddelen beschikbaar zijn. Met het oog op de groei van de stad zullen we investeringen in bijvoorbeeld het onderwijs wel moeten doen. 

In de jaren na 2029 ziet het college de kapitaallasten als gevolg van het huidige investeringsprogramma wel verder toenemen. Daarnaast krijgen we steeds beter zicht op mogelijke toekomstige investeringen waarover de raad nog geen besluit heeft genomen, zoals opgenomen in de Strategische Investeringsagenda (zie bijlage A). Het gaat hier om investeringen die nodig zijn voor -en passen bij- de groei van de stad, zoals culturele en maatschappelijke voorzieningen. Onze inzet is om de toekomstige groei van de kapitaallasten beheersbaar te houden.  

In deze kadernota staan financieel-technische maatregelen waarmee op de korte termijn een sluitend begrotings- en meerjarenbeeld wordt gerealiseerd. Ook is sprake van structureel evenwicht in het nieuwe begrotingsjaar 2026. Voor de langere termijn, met name vanaf 2029, is meer nodig om financieel gezond te blijven. Daarvoor creëren we financiële ruimte door te sparen vanaf 2027 en gebruiken we een afwegingskader, waarmee voorgestelde investeringen worden getoetst op urgentie en financiële en maatschappelijke impact. Om zo toekomstige lasten beheersbaar te houden.  

Schaarste in een onzekere tijd
Niet alleen onze gemeente, maar alle gemeenten in Nederland hebben te maken met onzekerheden over de financiering door het Rijk. Die zijn van invloed op de financiële ruimte in de komende jaren.  Ontwikkelingen in binnen- en buitenland, zoals toenemend elektriciteitsverbruik, netcongestie en stikstofbeperkingen, maar ook oorlogen en nieuwe geopolitieke verhoudingen leiden tot prijsstijgingen, stijging van arbeidskosten, schaarste en nieuwe vraagstukken. Soms maken deze ontwikkelingen het noodzakelijk dat we extra uitgaven doen om taken uit te voeren. Ook blijft het lastig om tijdig en met voldoende uitvoeringskracht het investeringsvolume te realiseren. 

In een omgeving vol onzekerheden houden wij koers, samen met de gemeenteraad, partners en alle Delftenaren, en continueren wij bestaande plannen. Delft heeft een stevige basis om op voort te bouwen, de financiële positie en de organisatie zijn solide. We gaan uitvoeren wat is afgesproken en waarvoor we middelen hebben ontvangen en gereserveerd. De financiële ruimte is en blijft echter beperkt.  

Leeswijzer
De kadernota is als volgt opgebouwd:

• Hoofdstuk 2 geeft een inkijk in de resultaten tot nu toe. En laat zien waar wij komende periode op inzetten en middelen voor vrijmaken.
• Hoofdstuk 3 gaat in op het financieel perspectief. Dat perspectief zorgt voor gedegen keuzes en afwegingen, met oog voor de financiële situatie van de gemeente. Aan de hand hiervan en met de input uit de raad wordt in de komende periode de begroting opgesteld.