9 Werk en inkomen

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

We werken aan een stad waar iedereen mee kan doen. Dit doen we door mensen als dat kan aan het werk te helpen of actief te laten deelnemen aan de samenleving. Ook bieden wij ondersteuning, onder meer met taallessen en inburgering, aan mensen die geen werk of andere inkomsten hebben, zodat ook zij de kans krijgen om mee te blijven doen. Daarnaast helpen we inwoners die te maken hebben met bijvoorbeeld schulden. Dit draagt bij aan het bestuurlijk accent 'Delft kansrijk voor iedereen'.

Relevante beleidskaders

Onder dit programma vallen de volgende onderwerpen:
Samenkracht en burgerparticipatie en -initiatief, noodopvang asielzoekers, opvang vluchtelingen Oekraïne, Toegang en eerstelijnsvoorzieningen inkomensregelingen/-verstrekkingen, armoedebestrijding, schuldhulpverlening, WSW en beschut werk, arbeidsparticipatie, Werkse! stimuleringssubsidies en kostenverdeelstaat (ureninzet op het programma)

9.1 Wat willen we bereiken

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

We werken aan een stad waar iedereen mee kan doen. Dit doen we door mensen als dat kan aan het werk te helpen of actief te laten deelnemen aan de samenleving. We bieden ondersteuning aan mensen die geen werk of andere inkomsten hebben, zodat ook zij de kans krijgen om mee te blijven doen. Ook helpen we inwoners die te maken hebben met bijvoorbeeld schulden. En we bieden ondersteuning met taallessen en inburgering, zodat alle inwoners zoveel mogelijk mee kunnen doen. Dit draagt bij aan het bestuurlijk accent 'Delft kansrijk voor iedereen'.

Overzicht beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - Overzicht beleidsindicatoren

 

Werk en inkomen Stand: Streven: PB 2025 Streven: 2030
Armoede, kansenongelijkheid:      
bijstand per 1000 inwoners Delft 41 wordt kleiner gelijk aan landelijk 
% Kinderen in armoede 9% 9% 6%
Geslaagde schuldhulpverlening 58% 66% 75%

Toelichting op de beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - Toelichting op de beleidsindicatoren

Armoede, kansenongelijkheid: bijstand per 1000 inwoners
Het aantal personen met een uitkering op grond van de Wet werk en bijstand en de Participatiewet. Het cijfer is per 1.000 inwoners, 18 jaar en ouder. In Delft hebben, vergeleken met de landelijke cijfers, meer 50-plussers en alleenstaande ouders een bijstandsuitkering. Ondanks de zeer grote vraag naar personeel op de arbeidsmarkt blijken veel van de mensen in de bijstand moeilijk plaatsbaar, mede door medische/psychische problemen. De aanpak waarbij alleenstaande ouders intensieve begeleiding krijgen, zetten we ook in 2025 door. We streven ernaar dat de Delftse cijfers in 2030 in lijn zijn met de landelijke cijfers. Bron: CBS. 

% kinderen in armoede
Percentage kinderen tot 18 jaar die in een gezin leven dat van een bijstandsuitkering moet rondkomen. Bijstandshuishouden is een huishouden waarvan minimaal één lid een bijstandsuitkering ontvangt. In Delft leven meer huishoudens in armoede in vergelijking met het landelijk gemiddelde of gemeenten in de regio Haaglanden (met uitzondering van Den Haag). Eén van de drie ambities uit de in 2023 uitgekomen Nota Armoede is: wij geven perspectief aan kinderen die opgroeien in armoede. Als gemeente verzachten we de gevolgen van armoede voor kinderen door (financiële ondersteuningsmaatregelen en het vergroten van kansen voor kinderen, bijvoorbeeld in het onderwijs). Bron: CBS.

Geslaagde schuldhulpverlening
De gemeente heeft de wettelijke taak om zoveel mogelijk inwoners met schulden te ondersteunen. Dat doen we door in te zetten op preventie, vroegsignalering, schuldhulpverlening voor particulieren en zelfstandige ondernemers en het jongerenperspectieffonds. [aansluiting bij indicatoren volgt later] Bron: gemeente Delft. 

9.2 Wat gaan we ervoor doen

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Inkomensverstrekking en armoedebestrijding

Terug naar navigatie - Inkomensverstrekking en armoedebestrijding

De gemeente biedt inkomensondersteuning aan mensen die geen werk en geen andere bron van inkomsten hebben. Daarnaast ondersteunen we mensen met een laag inkomen met bijzondere bijstand. We blijven streven naar een zo groot mogelijk bereik van regelingen voor bijzondere bijstand, ook om de gevolgen van armoede te verzachten, met name voor kinderen. Dit is een manier om de kansengelijkheid voor kinderen te bevorderen. 

In de Visiebrief 'Participatiewet in balans' kondigde toenmalig minister Schouten aan dat onder andere de Participatiewet getoetst gaat worden op eenvoud, de menselijke maat en uitvoerbaarheid. Dit sluit aan bij het Project 'Werken volgens de bedoeling' dat in 2024 en verder zijn beslag gaat krijgen binnen de gemeente Delft. 

In 2023 heeft het college de Nota Armoede aangenomen. Het werken aan de ambities uit de nota en het uitvoeren van de acties en maatregelen die in Nota Armoede staan beschreven, is gestart in 2023 en loopt zeker door tot 2026.

Eén van de regelingen is de Delftpas. Deze biedt alle Delftenaren de kans om mee te doen in de samenleving. Met de pas kunnen mensen in Delft en omgeving gratis of met korting activiteiten doen. Voor kinderen die in een huishouden wonen met een inkomen tot 120% van de bijstandsnorm is de schoolkostenregeling gekoppeld aan de Delftpas. 

De ondersteuning van mensen die gedupeerd zijn door de kinderopvangtoeslagenaffaire bij de Belastingdienst gaat ook in 2025 door.

Werk en re-integratie

Terug naar navigatie - Werk en re-integratie

We financieren de werkgelegenheid voor de werknemers Sociale Werkvoorziening (SW) en Beschut Werk . De SW-medewerkers en Beschut Werk-medewerkers zijn allen in dienst van Werkse!. Bij de start van de Participatiewet is de toegang tot de sociale werkvoorziening afgesloten. Het aantal SW-medewerkers daalt door natuurlijk verloop daardoor jaarlijks. Voor de instroom in het nieuwe Beschut Werk geldt een rijkstaakstelling. De uiteindelijke omvang van het nieuwe Beschut Werk zal één derde zijn van het bestand van de voormalige Wet sociale werkvoorziening (Wsw).

Daarnaast blijft Werkse! onze uitvoeringsorganisatie om inwoners met een bijstandsuitkering als dat kan aan het werk te helpen. Een instrument wat daar meer voor ingezet gaat worden, zijn de zogeheten 'ontwikkelbanen'. Ontwikkelbanen zijn bedoeld voor kandidaten die in dienst komen in een beschutte omgeving met begeleiding en met de opgedane ervaring in een korte tijd kunnen uitstromen naar een externe werkgever. Voor inwoners waar werk (nog) geen optie is, bieden de partners van Lekker Bezig (Stunt, Firma van Buiten en GGZ DOEL) participatieplekken. 

Schuldhulpverlening

Terug naar navigatie - Schuldhulpverlening

We blijven ernaar streven dat zo min mogelijk inwoners geldproblemen en als mogelijk gevolg daarvan schulden hebben. Inwoners met schulden en/of geldzorgen kunnen zich tot de gemeentelijke Financiële Winkel wenden. Zij helpen met het maken van een plan van aanpak en eventueel een schuldregeling. We blijven inzetten op hoger bereik, extra communicatie hierover en over de ondersteuning die de gemeente kan bieden. Voorbeeld hiervan is dat gemeentelijke consulenten komend jaar ook in de winkelpassage De Hoven in Delft-West aanwezig zullen zijn. Daarnaast blijven we inzetten om het risico te verkleinen dat mensen (problematische) schulden maken, bijvoorbeeld door voorlichting te geven over het omgaan met geld en de mogelijkheden voor hulp. Ten slotte zal komend jaar de actiepunten uit de (op dit moment nog vast te stellen) nieuwe nota schuldhulpverlening verder worden uitgevoerd.

Integratie, emancipatie, taal en inburgering

Terug naar navigatie - Integratie, emancipatie, taal en inburgering

Taal en inburgering
We ondersteunen onze inwoners om zelf de regie over hun eigen leven te hebben en naar vermogen te kunnen meedoen in de samenleving. Goede basisvaardigheden taal, rekenen en digitale vaardigheden dragen bij aan gelijke kansen. Dit doen we mede vanuit de aanpak laaggeletterdheid. 

Inclusief Samenleven 
Veel actuele maatschappelijke discussies raken het thema Inclusief Samenleven. Denk aan etnisch profileren, zwarte piet, slavernijverleden, gay prides, synagogen en moskeeën die na internationale gebeurtenissen beveiligd moeten worden of dat Nederland niet toegankelijk genoeg is voor mensen in een rolstoel. Delftse inwoners worden nog te vaak om verschillende redenen uitgesloten van volwaardige deelname aan de samenleving. Met integraal inclusief beleid vanuit het beleidsterrein Inclusief Samenleven willen we zorgen dat in Delft iedereen op een gelijkwaardige manier deel kan nemen aan de maatschappij. 

Zo gaan we dat doen

9.3 Wat mag het kosten

Overzicht baten en lasten

Terug naar navigatie - Overzicht baten en lasten

 

Bedragen x €1.000
Exploitatie Begroting 2025 Raming 2026 Raming 2027 Raming 2028
Baten 68.955 68.588 68.588 68.588
Lasten 105.588 105.709 105.652 105.588

Overzicht mutaties

Terug naar navigatie - Overzicht mutaties
(bedragen × € 1.000) Begroting 2025 Raming 2026 Raming 2027 Raming 2028
Werk en inkomen
Reeds besloten:
Stand Programmabegroting 2024-2027 -35.890 -35.532 -35.395 -35.391
Begrotingswijzigingen t/m 1 juli 2024
Gemeentefonds - septembercirculaire 2023 -138 -129 -123 -8
ARB 1 - 2024 -74 -74 -74 -74
Kadernota 2024 578 538 438 438
Nog te besluiten voorstellen:
Gemeentefonds - meicirculaire 2024
- Dienstverlening gemeenten aanpak armoede en schulden (taakmutatie) -275 -260 -264 -269
- Correctie extrapolatie participatie (taakmutatie) -47
- Armoedebestrijding kinderen (DU) 2 2 2 2
- Participatie (IU Sociaal domein) -958 -947 -962 -958
Nominale ontwikkeling -894 -892 -887 -887
Bestaand beleid
- Financiële winkel (t.l.v. reservering Delft-West) -92
- Doorbelaste rente -12 -29 -51 -60
- Overig 130 224 274 275
Actualisering investeringsprogramma (herfasering) -21 -21 -21 -21
Bijsturingsmaatregelen
- Realistisch ramen o.b.v. rekeningresultaten 1.010
Totaal - Werk en inkomen -36.634 -37.121 -37.064 -37.000

Toelichting op de mutaties

Terug naar navigatie - Toelichting op de mutaties

Kadernota 2024 (€ 578.000)
In de kadernota zijn voorstellen opgenomen voor de BUIG, Werkse! en studietoeslag (15e begrotingswijziging 2024). 

Nog te besluiten voorstellen:

Dienstverlening gemeenten aanpak armoede en schulden (-/- € 275.000)
Bij de meicirculaire 2023 is er incidenteel geld toegekend voor 'de aanpak armoede en schulden'. Hierbij was aangegeven dat de middelen hoogstwaarschijnlijk structureel zouden worden toegekend. Hierop is in de afspraken, die sindsdien zijn gemaakt, geanticipeerd. Bij de meicirculaire 2024 is nu de structurele dekking toegekend. Hiermee kunnen de reeds gemaakte afspraken en werkzaamheden nagekomen worden en is de dekking in de begroting geregeld.

Participatie (IU Sociaal domein (-/-€ 958.000) 
De bijstelling in de participatie gaat één op één naar Werkse! Het betreft een bijstelling in de financiën voor de uitvoering van de WSW, beschut werk en een tegemoetkoming voor de sociaal ontwikkelbedrijven vanuit het rijk.

Nominale ontwikkeling (-/- € 894.000)
De nominale ontwikkeling betreft de aanpassing van de budgetten aan het prijspeil voor 2025. Een nadere toelichting is opgenomen in het hoofdstuk Financiële positie. 

Financiële Winkel (-/- € 92.000)
Er is sprake van toename van medewerkers en werkzaamheden vanuit verschillende oorzaken, van wijziging in wetgeving tot uitbreiding van activiteiten (Jongerenperspectieffonds; Vroeg signalering; bemanning bewindvoeringsdesk; regiehouder budgetbeheer; werkzaamheden in het kader van Wij West). Daarnaast is de complexiteit van problematiek toegenomen. Dekking komt uit de reservering voor Delft-West. In totaal wordt € 200.000 aan extra lasten opgenomen, het overige deel is verwerkt in programma Stad en bestuur.

Doorbelaste rente (€ 12.000)
Dit betreft een correctie van de toegerekende rente. Het Besluit Begroting en Verantwoording schrijft voor dat rentekosten worden toegerekend aan de taakvelden. Hiermee ontstaat een beter inzicht in de kosten per taakveld en per programma. De rentelasten worden toegerekend aan de beleidsprogramma’s op basis van een renteomslag (gemiddeld rentepercentage, zie paragraaf Financiering) en de waarde van de activa.

Overig (€ 130.000)
Dit betreft diverse financieel technische correcties zoals verschuivingen in de formatie en aanpassing kostenverdeelstaat.

Actualisering investeringsprogramma (herfasering) (-/- € 21.000)
Op basis van de realisatie in 2023 is het investeringsprogramma geactualiseerd. De mutatie betreft het effect voor de kapitaallasten. Tevens is de stelpost voor de verwachte realisatie van het totale investeringsprogramma geactualiseerd (zie programma Financiën - Stelposten). 

Realistisch ramen o.b.v. rekeningresultaten (€ 1.010.000)
In de Kadernota 2024 zijn de positieve rekeningresultaten van de afgelopen jaren nader geanalyseerd en is voor de jaarlijks terugkerende positieve resultaten een beperkte verlaging (€ 2,35 miljoen) van de geraamde lasten in 2025 opgenomen. Het voorstel betreft de toedeling op programmaniveau.