10 Economie en vastgoed

Algemeen

Terug naar navigatie - 10 Economie en vastgoed - Algemeen

Het Delftse ecosysteem is sterk. Het fungeert als kraamkamer voor innovaties én innovatieve bedrijven, waar we regionaal, landelijk en internationaal de vruchten van plukken. Het Innovatiedistrict Delft speelt een belangrijke rol in het blijven behouden van dit innovatieve ecosysteem en het behouden van de koplopersrol hierin, als in het versterken van het ecosysteem, zodat het nog meer werkt voor de stad en de regio. Daarvoor is het noodzakelijk in te zetten op meer ruimte voor innovatieve bedrijvigheid en te zorgen voor meer werkgelegenheid op alle niveaus.

In de komende jaren groeit de stad verder. 15.000 nieuwe woningen zorgen voor extra vraag naar voorzieningen en werkgelegenheid. Daarvoor houden we vast aan de doelstelling om in de periode 2018-2040 100.000 vierkante meter extra bedrijfsruimte te realiseren en werken we verder aan de doelstelling om 10.000 extra banen op alle niveaus te realiseren in de periode 2018-2040. Gezien het belang van voldoende banen en voorzieningen ligt het accent voor de komende periode op de invulling van de groeiende vraag naar de stadsverzorgende economie, die vooral in Delft-West een inhaalslag nodig heeft. Voldoende, passende en betaalbare ruimte om te ondernemen is daarvoor van cruciaal belang.

Om de stad aantrekkelijk te houden voor Delftenaren en bezoekers, blijven we doorgaan met de uitvoering van de Visie Toerisme 2030 en zetten we, met uitvoering van het Evenementenkader Delft, in op het behoud van het evenementenaanbod. 

Bij het uitvoeren van plannen voor het versterken van de stad is vastgoed een instrument dat kan helpen onze doelen te bereiken. Centraal staan hierbij de activiteiten die we met het gemeentelijk vastgoed mogelijk maken.

Relevante beleidskaders

Onder dit programma vallen deze onderwerpen:
beheer overige gebouwen en terreinen (algemeen beheer vastgoed, exploitatie verhuur eigendommen en uitgegeven terreinen), binnenstad, economische ontwikkeling, internationaal beleid, grond niet in exploitatie, Ondernemersfonds, dienstverlening bedrijven, evenementenbeleid, toerisme en kostenverdeelstaat (ureninzet op het programma).

 

10.1 Wat willen we bereiken

Algemeen

Terug naar navigatie - 10.1 Wat willen we bereiken - Algemeen

Economische kracht en bruisende stad
In 2026 wordt ingezet op het verder versterken van de economie in Delft. Daarvoor werken we aan de volgende doelen:

  • Realisatie van meer vierkante meters bedrijfsruimte voor zowel innovatieve maakindustrie als stadsverzorgende economie.
  • Het versterken van het Delftse (kennis)ecosysteem.
  • Realisatie van meer werkgelegenheid op alle niveaus.
  • Het behouden van een robuuste bezoekerseconomie.
  • Het behouden van een gebalanceerd evenementenaanbod met meer ruimte voor evenementen in de wijken.

Internationaal beleid - Europa
In 2026 continueren we de werkwijze van het internationale beleid volgens de drie sporen Samenwerking, Beïnvloeding en Uitvoering. 

Algemeen beheer vastgoed
Het gemeentelijk vastgoed levert een actieve bijdrage aan de maatschappelijke opgaven waar Delft voor staat. Hierbij maken we in een continu en herhalend proces strategische afwegingen tussen functionaliteit, kwaliteit, financieel rendement en risico’s. We zorgen voor een efficiënte exploitatie, met aandacht voor de huurderstevredenheid, de technische kwaliteit van de gebouwen en verdere professionalisering van de vastgoedorganisatie en samenwerking met marktpartijen. Het gemeentelijk vastgoed wordt stapsgewijs verduurzaamd.

Toelichting op de beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - 10.1 Wat willen we bereiken - Toelichting op de beleidsindicatoren

Overnachtingen toeristen
Het aantal overnachtingen van toeristen in Delft stabiliseert. Er zijn geen nieuwe accommodaties toegevoegd in de afgelopen periode en de bezetting van de huidige kamers is hoog. Er is zodoende weinig ruimte voor groei. Dit maakt dat de doelstelling voor 2026 op hetzelfde niveau ligt als in 2025 en wel op 411.000 overnachtingen. Bron: gemeente Delft. 

Vierkante meter bedrijfsruimte (VBO-industriefunctie)
In de Ruimtelijk Economische Visie 2030 staat de ambitie om 100.000 vierkante meter bedrijfsruimte toe te voegen in 2030 (ten opzichte van 2018). Dat komt neer op een totaal van 413.000 vierkante meter bedrijfsruimte (gemeten in vierkante meters VBO-industriefunctie) in 2030. Om die ambitie te behalen is het streven om in 2026 reeds 383.000 vierkante meter bedrijfsruimte gerealiseerd te hebben. Bron: Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG)

Groei aantal banen (werkzame personen)
De ambitie van de Ruimtelijk Economische Visie 2030 is om 10.000 banen toe te voegen op alle niveaus. Dat komt neer op een totaal van 65.000 banen (gemeten in werkzame personen)  in 2040. De afgelopen jaren is de werkgelegenheid gestaag gegroeid tot ruim 61.000 banen in 2024, waarmee de doelstelling voor 2026 is gesteld op 62.000 banen (gemeten in werkzame personen).  Bron: Werkgelegenheidsregister.

10.2 Wat gaan we ervoor doen

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - 10.2 Wat gaan we ervoor doen - Doelstellingen

Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen

Terug naar navigatie - 10.2 Wat gaan we ervoor doen - Doelstellingen - Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen

Ondernemersfonds
Delft kent een Ondernemersfonds dat wordt beheerd voor en door de Delftse ondernemers. Voor dit fonds legt de gemeente een opslag op de onroerendezaakbelasting niet-woningen. Deze gelden komen volledig ter beschikking aan het Ondernemersfonds. Het Ondernemersfonds gebruikt deze gelden voor het opzetten van initiatieven en projecten die een impuls geven aan de economische ontwikkeling van de stad (zie ook paragraaf Lokale heffingen).

Accountmanagement bedrijven
Accountmanagement vormt de schakel tussen het bedrijfsleven en de gemeente. De accountmanagers werken aan het versterken van het ecosysteem en het vestigingsklimaat. Dit doen zij onder andere door het opbouwen en onderhouden van netwerken binnen Delft en in de regio en door het organiseren van bedrijfsbezoeken (ambtelijk en bestuurlijk). De accountmanagers helpen ondernemers bij vragen over bijvoorbeeld talent, kapitaal, netwerken, huisvesting en de gemeentelijke dienstverlening. 

Economische ontwikkeling

Terug naar navigatie - 10.2 Wat gaan we ervoor doen - Doelstellingen - Economische ontwikkeling

Ruimte om te ondernemen
Voldoende bedrijfsruimte is de grootste uitdaging voor economie in de komende jaren. Daarom geven we in 2026 opnieuw volle aandacht aan het behouden van bestaande bedrijfsruimte en het realiseren van meer bedrijfsruimte voor zowel de innovatieve maakindustrie als de stadsverzorgende economie. Dit met als uiteindelijk doel meer bedrijven in Delft te kunnen huisvesten en zo meer werkgelegenheid te creëren. Een belangrijke opgave hierbij is het realiseren van betaalbare bedrijfsruimte. Daarvoor zetten we in 2026 in op het voortzetten van het programma Betaalbare bedrijfsruimte, onder ander door de inzet van de stadsmakelaar.

De realisatie van ruimte voor ondernemen is geen opgave van Delft alleen. Ook de gemeenten om ons heen en daarbuiten hebben ruimte nodig en eigen opgaven. We werken daarom nauw samen met de regio in diverse regionale overlegverbanden (Haaglanden, Metropoolregio Rotterdam Den Haag en provincie Zuid-Holland).

Werkgelegenheid
Om te zorgen voor voldoende werk voor de groeiende stad, is het nodig om meer werkgelegenheid te realiseren op alle niveaus. Waar het gaat om de kennisintensieve economie wordt deze werkgelegenheid voor alle opleidingsniveaus voornamelijk gerealiseerd door de ontwikkeling van het Innovatiedistrict Delft. Aanvullend stimuleren we werkgelegenheid in de stadsverzorgende economie, waarbij het accent ligt op ontwikkeling in Delft-West.  

Versterking ecosysteem
Delft heeft een krachtig ecosysteem dat fungeert als permanente kraamkamer voor innovaties en innovatieve bedrijven en daar worden lokaal, regionaal, landelijk en internationaal de vruchten van geplukt. Delft heeft daarmee een belangrijke en zeer waardevolle positie in de regio en daarbuiten. Om die positie te behouden, blijven we werken aan de versterking van dit ecosysteem. De samenwerking binnen en de ontwikkeling van het Innovatiedistrict Delft vormt hiervoor het vliegwiel. 

Er zijn meer partijen actief als het gaat om versterking van het Delftse ecosysteem. We blijven in 2026 dan ook inzetten op het ondersteunen van YES!Delft, InnovationQuarter en Planet B.io. 

Internationaal beleid
We continueren de werkwijze van het internationale beleid volgens de drie sporen Samenwerking, Beïnvloeding en Uitvoering. We werken zowel binnen de gemeente als met onze strategische partners goed samen, proberen door middel van lobby en actief relatiebeheer subsidieverstrekkers mee te nemen in de planvorming bij projecten en versterken de verbinding tussen beleidsinhoud, projectmatige activiteiten en de financieringsmogelijkheden.

Economische promotie

Terug naar navigatie - 10.2 Wat gaan we ervoor doen - Doelstellingen - Economische promotie

Evenementenbeleid
In 2026 zetten we voort waar we in 2025 mee zijn gestart. Met een impuls voor evenementen maken we de verlenging van de subsidieregeling voor evenement in de wijk mogelijk. Daarnaast worden bestaande evenementen blijvend ondersteund op het gebied van duurzaamheid en wordt er met vernieuwde locatieprofielen gekeken naar de plekken waar deze evenementen plaats gaan vinden en binnen welke kaders.

Toerisme
In 2026 geven we voor het zesde jaar uitvoering aan de Visie Toerisme 2030. Centrale ambitie daarbij is het streven naar een bezoekerseconomie die evenwichtig, robuust en verantwoord is en waarvan alle Delftenaren direct of indirect de vruchten plukken. Uitvoering van deze visie gebeurt onder coördinatie van het Platform Bezoekerseconomie.

Delft Marketing blijft één van de belangrijkste uitvoeringsorganisaties voor de realisatie van de ambities uit de visie. In 2026 steunen we Delft Marketing opnieuw vanuit de beschikbare middelen voor economische promotie.

In 2026 evalueren we de beleidslijn voor hotels en zetten we in op een beleidslijn voor short stay verblijf.

Algemeen beheer Vastgoed

Terug naar navigatie - 10.2 Wat gaan we ervoor doen - Doelstellingen - Algemeen beheer Vastgoed

We dragen bij aan concrete vastgoedvragen die voortkomen uit de vastgestelde opgaven zoals opgenomen in deze Programmabegroting 2026-2029, uiteenlopend van fietsparkeren binnenstad tot tijdelijke wissellocaties voor onderwijshuisvesting. De opgaven lichten we toe binnen het betreffende beleidsprogramma. In 2026 zetten we specifiek in op de volgende werkzaamheden:

  • We voeren instandhoudingsonderhoud uit aan het vastgoed. In 2026 starten we, na opgelopen vertraging, met het groot onderhoud aan de toren van de Nieuwe Kerk. In 2026 starten we ook met de voorbereiding van het groot onderhoud aan de Markt 87.
  • De portefeuille vastgoedbedrijf wordt stapsgewijs verduurzaamd richting energieneutraliteit in 2050. Op basis van het uitvoeringsvoeringplan 2025-2026 zetten we de volgende stappen in verduurzamen van onze portefeuille.  Gelijktijdig werken we aan het uitvoeringsplan voor de periode 2027-2030. Dit uitvoeringsplan betrekken we bij de Kadernota 2027. De verduurzaming van de portefeuille maakt onderdeel uit van de opgave  Energietransitie. 
  • We verbouwen Rietveld 49 tot een podiumkunstenpand.
  • We verbouwen Westvest 9 en Gantel 21 om de integrale herhuisvesting van de afdeling Erfgoed mogelijk te maken. De overige ruimte maken we geschikt voor verhuur aan derden.
  • De voorbereidingen voor de visieontwikkeling voor de locatie Van Bleyswijckstraat zijn in gang gezet. In 2027 gaan we hiermee verder.
  • De voorbereidingen voor het opnieuw op de markt zetten van pand Sint Agathaplein 4 voor een culturele publieksfunctie zijn in gang gezet. In 2026 gaan we hiermee verder. 
  • We realiseren een tijdelijke gymvoorziening op het terrein van de GGZ.
  • We passen diverse locaties aan zodat deze geschikt zijn als wissellocaties voor onderhuisvesting.
  • We voeren instandhoudingsonderhoud  uit aan Vesteplein 1 zodat we het gebouw de komende jaren kunnen blijven inzetten voor het Theater de Veste.

10.3 Wat mag het kosten

Overzicht mutaties

Terug naar navigatie - 10.3 Wat mag het kosten - Overzicht mutaties
(bedragen × € 1.000) Begroting 2026 Raming 2027 Raming 2028 Raming 2029
Economie en Vastgoed
Stand Programmabegroting 2025-2028 -8.224 -9.817 -8.125 -8.125
Najaarsrapportage 2024 -50 - - -
Kadernota 2026 -986 -1.033 -1.012 -1.023
Nominale ontwikkeling -318 -317 -309 -310
Actualisering kapitaallasten -80 -167 -80 -32
Bestaand beleid
- wijkcentra subsidie samenleving -386 -386 -386 -386
- overhevelen budget fietsparkeren (van programma 4) -103 -103 -103 -103
- subsidie regiodeal boostlabs -160 -160 -160 -
- overige mutaties -1.142 -1.265 -1.284 -1.286
Totaal - Economie en Vastgoed -11.449 -13.248 -11.459 -11.265

Toelichting op de mutaties

Terug naar navigatie - 10.3 Wat mag het kosten - Toelichting op de mutaties

Kadernota 2026 (lasten -/- € 986.000)
In de kadernota zijn voorstellen opgenomen voor actief grondbeleid, duurzame toekomst van Westvest 9, red de REV, vastgoedbedrijf analyse en evenementen (12e begrotingswijziging 2025). 

Nominale ontwikkeling (lasten -/- € 318.000)
De nominale ontwikkeling betreft de aanpassing van de budgetten aan het prijspeil voor 2026. Een nadere toelichting is opgenomen in het hoofdstuk Toelichting op financiële positie. 

Actualisering kapitaallasten (lasten -/- € 80.000)
Op basis van de realisatie in 2024 is het investeringsprogramma geactualiseerd. De mutatie betreft het effect voor de kapitaallasten. Tevens is de stelpost voor de verwachte realisatie van het totale investeringsprogramma geactualiseerd (zie programma Financiën - Stelposten). 

Wijkcentra subsidie samenleving (lasten -/- € 386.000)
Dit betreft een administratie correctie tussen programma's.

Overige mutaties (lasten -/- € 1.142.000)
De overige mutaties bestaan voornamelijk uit (personeels-)kosten die (budgetneutraal) worden herverdeeld tussen programma's. 

Investeringen

Terug naar navigatie - 10.3 Wat mag het kosten - Investeringen

  

Investeringen (bedragen × € 1.000) Toegekend bedrag Realisatie t/m 2024 Jaarschijf 2025 o.v.v. NJR25 Fasering
Economie en vastgoed Cat. 2026 2027 2028 2029
Duurzame toekomst Westvest 9 Plan 10.137 3.804 5.958 325 50
Het nieuwe kantoor (HNK) Plan 300 - 300 - - - -
Inrichting Willem van Oranje Plan 630 99 531 - - - -
Instandhouding gemeentelijk vastgoed (OD177) Plan 60 - 60 - - - -
Instandhouding Theater de Veste Plan 1.955 - - 1.955
St. Agathaplein 4 ventilatie Plan 150 35 115 - - - -
Totaal 13.232 134 4.810 7.913 325 50 -

Toelichting op de investeringen

Terug naar navigatie - 10.3 Wat mag het kosten - Toelichting op de investeringen

Duurzame toekomst Westvest 9 (€ 5.958.000)
Dit betreft de investeringskosten die nodig zijn om Westvest 9 geschikt te maken voor de afdeling Erfgoed (inclusief publieksvoorziening) en de Gantel 21 geschikt te maken voor verhuizing van het statisch depot van Archeologie alsmede het gereedmaken van de overige ruimten aan de Westvest 9 om deze te kunnen verhuren aan derden (commercieel).

Instandhouding Theater de Veste (€ 1.955.000)
In afwachting van nadere besluitvorming over nieuwbouw zijn middelen nodig,  aanvullend op de huidige instandhouding (het onderhoud),  om het gebouw Vesteplein 1 de komende 15 jaar te kunnen inzetten ten behoeve van Theater de Veste.